آیا سود اوراق مشارکت کاهش می یابد؟

وراق مشارکت با توجه به نقش کارکردی خود در تامین مالی پروژه های دولتی و در شرایطی که بسیاری از طرح های عمرانی برای اتمام به مبالغ زیادی نیاز دارند و همچنین همواره اینگونه بوده است که برای ایجاد جذابیت نرخ بالاتری نسبت به سود سپرده تعیین می شده است.

در اکثر کشورهای دنیا برای تامین کسری بودجه و مدیریت نقدینگی در فعالیتهای اقتصادی، اوراق قرضه مورد استفاده قرار میگیرد و بانک های مرکزی با استفاده از این ابزار می توانند بر حجم نقدینگی بخش خصوصی و عرضه پول اثر بگذارند.

در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و اجرای عملیات بانکداری بدون ربا و به تبع آن ممنوعیت بهره در اقتصاد مبتنی بر فقه اسلامی و به دلایل شرعی، انتشار اوراق قرضه ممنوع و اوراق جایگزینی به نام "اوراق مشارکت" که نتیجه مطالعات گسترده بانک مرکزی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و بورس اوراق بهادار بود برای تامین مالی طرح ها و گردآوری نقدینگی ایجاد شد.

بر اساس گزارش بورس نیوز، پس از تصویب قوانین مربوط به انتشار این اوراق در مهر 1376 توسط مجلس شورای اسلامی بود که استفاده گسترده این اوراق توسط نهاد ها و سازمان های متقاضی مورد توجه قرار گرفت و تبدیل به یکی از ابزارهای مهم تامین مالی نظام اقتصادی کشور شد.

با این وجود به دلیل فراهم نبودن زیر ساخت های اجرایی و ابهامات موجود، اوراق مشارکت همواره با ابهام روبرو بوده است. در شرایط فعلی نیز که نرخ سود بانکی کاهش یکباره سه درصدی داشته است وضعیت سود علی الحساب این اوراق مورد توجه بسیاری از کارشناسان و فعالین بازار واقع شده است و ذهن بسیاری از بازیگران عرصه اقتصادی را به خود معطوف کرده است.

در همین زمینه یک کارشناس و مدرس امور بانکی و پولی معتقد است: اوراق مشارکت با توجه به نقش کارکردی خود در تامین مالی پروژه های دولتی و در شرایطی که بسیاری از طرح های عمرانی برای اتمام به مبالغ زیادی نیاز دارند و همچنین همواره اینگونه بوده است که برای ایجاد جذابیت نرخ بالاتری نسبت به سود سپرده تعیین می شده است. از این رو، گمان نمی رود دولت تمایلی برای کاهش سود علی الحساب اوراق مشارکت داشته باشد.

رضا شعبانی در پاسخ به این پرسش که آیا تغییر نکردن سود اوراق مشارکت موجب بر هم خوردن تعادل در بازار تامین مالی می شود یا نه، می گوید: این تغییر امری قطعی و طبیعی است و وجود پروژه های عظیمی چون آزاد راه تهران شمال که نیاز به منابع کلانی دارند از یک سو و پیش بینی رشد اقتصادی بالا منجر به این شده است که دولت بیش از گذشته اوراق مشارکت و جذابیت آنرا مورد توجه خود قرار دهد.

با این وجود به نظر می رسد برای اینکه دولت بتواند به وضعیت آشفته بازار پولی و مالی سر و سامان و اعتماد عمومی که اساس نظام مالی یک کشور را تشکیل می دهد را ارتقا دهد بایستی نسبت به اجرای درست قوانین و مقررات این حوزه و البته ایجاد زیر ساخت های مناسب برای رفع ابهامات موجود کوشش نماید.

کنسرسیوم "ویسمن موتور" سکان دار جدید "خبهمن"

دومین مزایده فروش سهام سه شرکت مالک 62.2 درصدی سرمایه گذاری بهمن برگزار شد و کنسرسیوم " ویسمن موتور " از بخش خصوصی و با سابقه طولانی در صنعت خودرو سکان دار شرکت سرمایه گذاری بهمن شد.

دومین مزایده فروش سهام سه شرکت مالک 62.2 درصدی سرمایه گذاری بهمن برگزار شد و کنسرسیوم " ویسمن موتور " از بخش خصوصی و با سابقه طولانی در صنعت خودرو سکان دارشرکت سرمایه گذاری بهمن شد.

به گزارش بورس نیوز به نقل از روابط عمومی شرکت " ویسمن موتور " نخستین آگهی مزایده واگذاری این سهام در پانزدهم اسفند ماه سال گذشته برگزار شد و برنده ای که توانایی مالی، تخصصی و فنی لازم برای تملک و اداره سه شرکت سرمایه گذاری اندیشه فردا – سرمایه گذاری توسعه انرژی هور – فن پردازان بهمن را داشته باشد در بر نداشت.

پس از این اتفاق شرکت واگذار کننده که به دلیل بدهی و نیاز به منابع مالی برای انجام سایر فعالیت های خود با محدودیت نگهداری سهام روبرو بود و نسبت به انتقال 100% سهام سه شرکت مذکور که مالک 62.2 درصد سهام سرمایه گذاری بهمن بود را به موسسه مالی و اعتباری کوثر اقدام کرد.

از آنجا که موسسه اعتباری کوثر استراتژی بنگاه داری نداشته و می بایست خود را با ضوابط ابلاغی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تطبیق دهد نسبت به واگذاری سهام شرکت های تملک شده اقدام نمود.

آگهی مزایده دوم واگذاری صد در صد سهام سه شرکت فوق الذکر ( مالک 62.2درصد سهام شرکت سرمایه گذاری بهمن ) در هجدهم خرداد ماه با اعلام سپرده 150 میلیارد تومانی شرکت در مزایده و با افزایش 82 میلیارد تومانی نسبت به دور اول در رسانه های دنیای اقتصاد و اطلاعات منتشر شد که کنسرسیوم " ویسمن موتور" با رعایت شرایط مندرج در مزایده حاضر شد و در نهایت با کلیه ملاحظات و تمامی مراحل قانونی برنده مزایده شد. این در حالیست که سایر شرکت کنندگان در مزایده نسبت به واریز وجه سپرده به عنوان الزام حضور در مزایده اقدام نکردند، شایان ذکر است در اسناد آگهی مزایده فوق مبلغ کل مزایده بالغ بر 1600 میلیارد تومان و مبلغ ثمن نقدی معامله 300 میلیارد تومان و پرداخت مابقی ارزش سهام واگذاری طی اقساط مساوی 6 ساله با سود 16% اعلام شده بود.

از شفافیت های مزایده فوق واریز نقدی وجه شرکت در مزایده به شماره حساب اعلام شده بود.

واگذاری شرکت سرمایه گذاری بهمن در شرایطی به سرمایه گذاران بخش خصوصی داخلی انجام شد که بسیاری به دنبال خریداران خارجی برای سهام شرکت های خودروساز هستند.

هدف ویسمن موتور این است که با اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی ظرفیت و قابلیت های قطب سوم خودروسازی کشور را از قوه به فعل درآورد و همچنین آثار تحریم ها را از چهره گروه بزداید.

نهایتا فرآیند این واگذاری، دقایقی پیش با انجام آخرین اقدامات مربوط به تبادل قرارداد و تنظیم صورت جلسات انتقال سهام و امضای دفاتر به پایان رسید.

صدور مجوز انتشار اولین اوراق رهنی (MBS) در بازار سرمایه

به منظور تحقق بخشیدن به هدف تأمین مالی بنگاه های بزرگ از طریق بازار سرمایه و افزایش سطح نقدشوندگی و در راستای جامه عمل پوشاندن به سیاست­های کلی اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه مبنی بر اصلاح و تقویت همه‌جانبه‌‌ نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، گسترش و تعمیق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن و افزایش سهم مؤثر بازار سرمایه در جهت توسعه‌سرمایه‌گذاری، سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز انتشار مبلغ 3 هزار میلیارد ریال اوراق رهنی را به عنوان جدیدترین ابزار تأمین مالی در بازار سرمایه صادر کرد.

مجوز انتشار اولین اوراق رهنی (MBS) با هدف ایجاد تحرک در بخش مسکن از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد.

روابط عمومی سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد: به منظور تحقق بخشیدن به هدف تأمین مالی بنگاه های بزرگ از طریق بازار سرمایه و افزایش سطح نقدشوندگی و در راستای جامه عمل پوشاندن به سیاست­های کلی اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه مبنی بر اصلاح و تقویت همه‌جانبه‌‌ نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، گسترش و تعمیق نظام جامع تأمین مالی و ابزارهای آن و افزایش سهم مؤثر بازار سرمایه در جهت توسعه‌سرمایه‌گذاری، سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز انتشار مبلغ 3 هزار میلیارد ریال اوراق رهنی را به عنوان جدیدترین ابزار تأمین مالی در بازار سرمایه صادر کرد.

به گزارش بورس نیوز به نقل از روابط عمومی سازمان بورس، اوراق رهنی مذکور که طی روزهای آینده پا به عرصه بازار سرمایه می گذارد با هدف خروج بازار مسکن از رکود و ایجاد تحرک در این بخش منتشر می گردد.

بهمن سال 94 محمد فطانت رییس سازمان بورس در نشست خبری با اشاره به تصویب اوراق رهنی به عنوان یک ابزار مالی جدید در شورای عالی بورس از تصویب و ابلاغ دستورالعمل این اوراق در هیئت مدیره سازمان خبر داد.

وی با اشاره به رکود در بازار مسکن و صنایع وابسته به آن هدف از انتشار این اوراق را تحریکِ بخش مسکن توصیف کرد. البته فطانت یکی دیگر از اهداف مهم انتشار این اوراق را رشد بازار بدهی در کنار بازار اوراق دانست به گونه ای که منابع بازار بدهی منفک از بازار سرمایه باشد.

با صدور این مجوز بانک مسکن می تواند مطالبات خود را در قالب فروش آن ها به نهاد واسط در دستور کار قرار داده و سود حاصل از آن را به دارندگان اوراق رهنی اختصاص دهد.

اوراق رهنی (MBS) چیست؟

اوراق رهنی، اوراق بهاداری است که به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر می‌شود. مطالبات رهنی شامل مطالبات مدت‌دار اشخاص حقوقی ناشی از قراردادهای مبادله‌ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) است که دارای وثیقه رهنی می باشد. از جمله مزایای انتشار این اوراق می­توان به تحرک­بخشی به اقتصاد در حوزه مسکن، بهبود نسبت کفایت سرمایه بانک­، افزایشسودآوری، بهبود نسبت‌های مالی، خارج کردن دارایی‌های بانک­ها از ترازنامه و بهبود ترکیب دارایی‌ها اشاره نمود.

مدل انتشار اوراق رهنی:

نحوه عملکرد اوراق رهنی در بازار سرمایه بر اساس مدل ذیل طراحی گردیده است:

مسیر طی شده برای انتشار اوراق رهنی

کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در آبان ماه 1394 پس از بحث و بررسی پیرامون انتشار اوراق رهنی مبتنی بر تسهیلات اعطائی از طریق عقود مبادله‎ای (غیر از سلف) منتهی به مطالبات اعلام نمود که:

1- بانک‎ها و مؤسسات اعتباری می‎توانند تمام یا بخشی از مطالبات ناشی از تسهیلات منتهی به دین غیر از تسهیلات سلف را که دارای رهن معتبر هستند تبدیل به اوراق بهادار (اوراق رهنی) کرده، در بازار سرمایه به فروش رسانند.

2- اوراق مذکور قابل خرید و فروش در بازار ثانوی می‌باشند؛ به این معنا که صاحبان اوراق مذکور، سهم مشاع خود از دیون تنزیلی را به قیمت بازار به خریدار ثانوی می‎فروشند.

پس از این اعلام نظر، سازمان بورس تعریف و مدل عملکرد این اوراق در بازار سرمایه را به شورای عالی بورس ارائه داد و این شورا در آذر سال 94 اوراق رهنی را به شرح زیر به تصویب رساند:

اوراق رهنی (MBS)، اوراق بهاداری است که به منظور خرید مطالبات رهنی توسط ناشر منتشر می­شود.این اوراق در بورس­ها یا بازارهای خارج از بورس قابل معامله می­باشند.

همچنین شورای عالی بورس بر اساس بند (24) مادة (1) و بند (4) مادة(4) قانون بازار اوراق بهادار، اوراق رهنی را به عنوان ابزار مالی قانون بازار اوراق بهادار شناسایی و تصویب نمود که به امضا و تنفیذ وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی جناب آقای دکتر طیب نیا نیز رسید.

پس از مصوبه مذکور "دستورالعمل انتشار اوراق رهنی" در اجرای بند (2) ماده (7) قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر ماه 1384 و مصوبۀ 17/09/94 شورای‌عالی بورس، در تاریخ 24/09/1394 به تصویب هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. (http://rdis.ir/GuidelinesDetail.asp?AppBLID=321)

اوراق رهنی بانک مسکن

بانک­ها به عنوان یکی از مهمترین واسطه­های مالی در صورتی می­توانند پاسخگویی مناسبی به درخواست تأمین مالی متقاضیان دریافت تسهیلات داشته باشند که از توان کافی برای اعطای تسهیلات برخوردار باشند. در این مسیر «تبدیل به اوراق بهادار کردن دارایی‌های مالی بانک» یعنی تبدیل دارایی‌های مالی با نقدشوندگی پایین مانند وام رهنی به اوراق بهادار قابل ‌معامله در بازار، به عنوان یکی از روش‌های نوین تامین مالی به کمک آن­ها می‌آید.

پس از صدور مجوز و موافقت اصولی انتشار اوراق رهنی به‌منظور تأمین مالی بانک مسکن از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار، اوراق رهنی بانک مسکن به منظور اعطای تسهیلات جدید و افزایش نقش این بانک در تأمین مالی مسکن پس از درج در فهرست نرخ های بازار اوراق بدهی فرابورس ایران، به صورت حراج تک قیمتی عرضه می شود. قیمت اسمی این اوراق یک میلیون ریال و نرخ آن 18.5 درصد می باشد و سود اوراق هر سه ماه یک ‌بار از تاریخ انتشار پرداخت می‌شود. دوره عمر این اوراق 2 ساله بوده و بانی، ضامن و عامل وصول آن بانک مسکن و امین آن سازمان حسابرسی می باشد.

مطالبات رهنی مبنای این اوراق مربوط به بیش از 49 هزار پرونده تسهیلات فروش اقساطی خرید مسکن با 144 قسط و نرخ 13 تا 15 درصد است. میانگین مبلغ تسهیلات 877ر838ر205 ریال می باشد و بین 105 تا 119 ماه تا سررسید هریک از این مطالبات باقی مانده است. همچنین طبق مفاد قراردادهای مبنای مطالبات رهنی، اجازه انتقال مطالبات رهنی به غیر برای بانک مسکن وجود دارد.

"شپلی" رکورد دار توقف نماد در سال جاری/ یک خبر جدید از بازگشایی "کاصفا"

طولانی شدن زمان توقف نماد معاملاتی بنا به دلیل مختلف همچون عدم ارائه اطلاعات درخواستی سازمان بورس از سوی مدیران شرکت سبب می شود تا سرمایه سهامداران بلوکه گردد و ضرر و زیان قابل توجهی به آنها وارد شود.

توقف نماد معاملاتی شرکت های فعال در بورس یکی از تمهیداتی است که متولیان بازار سرمایه جهت جلوگیری از سوء استفاده برخی از افراد دارای اطلاعات نهانی و نیز به منظور افشای اطلاعات به عموم سهامداران تدوین کردند و اجرایی می شود. فرآیندی که اگرچه جهت حمایت از حقوق سهامداران بویژه سهامداران حقیقی اندیشیده شده اما در برخی از مواقع موجب نگرانی سهامداران می گردد.

بر اساس گزارش بورس نیوز، طولانی شدن زمان توقف نماد معاملاتی بنا به دلیل مختلف همچون عدم ارائه اطلاعات درخواستی سازمان بورس از سوی مدیران شرکت سبب می شود تا سرمایه سهامداران بلوکه گردد و ضرر و زیان قابل توجهی به آنها وارد شود.

این موضوع در خصوص سهامداران شرکت هایی همچون آلومینیوم ایران، پارس پامچال و کاشی نیلو صدق می کند. چرا که نماد معاملاتی آنها از نیمه دوم سال گذشته تاکنون متوقف مانده و وجود برخی از مشکلات مانع از بازگشت سهام این شرکت ها به تابلوی معاملات شده است.

علاوه بر این نماد معاملاتی شرکت معاملاتی کاشی اصفهان از دوم آذر ماه سال 92 جهت برگزاری مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده متوقف مانده و هنوز زمان بازگشت نماد "کاصفا" به بورس یا اخراج آن از بورس و انتقال به بازار فرابورس مشخص نشده است.

البته برخی از شنیده ها حاکی از آن است که بر اساس مصوبات مجمع عمومی عادی که طی 17 خرداد ماه جاری برگزار شده، اعضای جدید هیأت مدیره شرکت انتخاب شدند و بدین ترتیب مانع اصلی بر سر راه بازگشایی نماد "کاصفا" مرتفع گردیده است. به طوریکه با ارائه گزارش صورت های مالی شرکت روی سامانه کدال بازگشایی نماد معاملاتی این مجموعه طی روزهای آتی چندان دور از ذهن نخواهد بود و سرانجام انتظار دو ساله سهامداران آن به سر می آید.

بر اساس این گزارش، طولانی ترین زمان توقف نماد معاملاتی طی سال جاری به شرکت پلی اکریل ایران اختصاص دارد که طی 28 فروردین ماه جاری به منظور برگزاری مجمع عمومی عادی و فوق العاده سهامداران متوقف شده و ظاهراً تاکنون موضوع اجرای برنامه افزایش سرمایه "شپلی" از محل مازاد تجدیدی ارزیابی دارایی ها تعیین تکلیف نشده است.

علاوه بر این، نماد معاملاتی 12 شرکت طی خرداد ماه سال جاری متوقف شده که از جمله آن می توان به نمادهایی همچون "شفارس"، "چکاوه"، "حفاری"، "شسینا"، "شفارا"، "غپاک"، "قلرست"، "کاذر"، "کنور"، "کهرام" و "وساپا" اشاره کرد و عمده دلیل توقف نماد و برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه سهامداران و تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم بوده است.

همچنینی طی اولین معاملات بازار سرمایه در اولین روز از فصل تابستان نماد شرکت های معدنی دماوند، قند مرودشت، قند اصهان، سرمایه گذاری توسعه صنایع سیمان، دارویی لقمان و آهنگری تراکتورسازی ایران ممنوع المعامله شده تا نمادهای مذکور بجز "قمرو" که جهت اعلام پیش بینی درآمد هر سهم متوقف شده، مجمع عمومی عادی سالیانه سهامداران را برگزار کنند.

تقویت ۲۷ واحدی شاخص کل بورس تهران/ بازار جان ندارد

بازار سهام در نخستین روز معاملاتی هفته با معاملات کم حجم و بی‌رمق فقط ۲۷ واحد تقویت شد و به مدد حمایت چند شرکت حقوقی به زحمت شاخص‌ خود را سبزپوش نگه داشته بود، با این همه ردپای خریداران سهام را می‌توان همچنان در برخی سهم‌ها دید.

به گزارش خبرنگار بورس خبرگزاری فارس، شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران در پایان معاملات امروز شنبه 5 تیر ماه 95 با افزایش 27 واحدی روی رقم 73 هزار و 672 واحد ایستاد. شاخص کل هم‌وزن، با افت 11 واحدی عدد 13 هزار و 588 واحد را به نمایش گذاشت.

امروز همچنین شاخص سهام ‌آزاد شناور با کاهش 11 واحدی به عدد 82 هزار و 329 واحد رسید، شاخص بازار اول اما در حالی با کاهش 60 واحدی به رقم 51 هزار و 253 واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با افزایش 534 واحدی به عدد 162 هزار و 867 واحد دست یافت.

امروز همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) با افت 6 واحدی عدد 770 واحد را تجربه کرد.

بر اساس این گزارش امروز معاملات سهام در نماد معاملاتی سه شرکت بانک ملت با 67 واحد، صنعتی و معدنی چادرملو با 31 واحد و کشتیرانی ج.ا.ا با 23 واحد افزایش، بالاترین تأثیر مثبت را در برآورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند. در مقابل اما معاملات سهام در نماد معاملاتی سه شرکت پالایش نفت بندرعباس با 61 واحد، معدنی و صنعتی گل‌گهر با 44 واحد و پالایش نفت اصفهان با 16 واحد کاهش، بیشترین تأثیر منفی را بر محاسبه این نماگر به دوش کشیدند.

به گزارش فارس، ارزش کل معاملات امروز بورس تهران به بیش از 179 میلیارد تومان بالغ شد که ناشی از دست به دست شدن 818 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 57 هزار و 8 نوبت دادوستد بود.

طی معاملات امروز نماد معاملاتی شرکت‌های کارخانجات صنعتی آزمایش، فرآورده‌های نسوز آذر، عمران و توسعه فارس، توسعه معدنی و صنعتی صبا نور، صنایع شیمیایی سینا، قند مرودشت، ایران مرینوس، مهندس صنعتی روان‌فناور، اوراق اجاره صبوتا، داروسازی تهران شیمی از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های بانک پارسیان، سرمایه‌گذاری گروه صنعتی ملی، سیمان کارون، سرمایه‌گذاری صنایع ایران، هلدینگ میدکو، گروه صنعتی سپاهان، صندوق زمین و ساختمان شمال غرب،توسعه خدمات دریایی و بندری سینا، سرمایه‌گذاری گروه صنایع بهشهر، حق تقدم خرید سهام مجتمع توریستی و رفاهی آبادگران متوقف شدند.

امروز همچنین بورس کالا میزبان عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد اوره پتروشیمی شیراز به قیمت 701 هزار و 344 تومان به ازای هر قرارداد یک تنی بود.

به گزارش فارس، امروز معاملات انتقالی در نماد معاملاتی حق تقدم استفاده نشده بانک آینده به 159 میلیون حق تقدم به ارزش بیش از 1.5 میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده رسید.

در نماد معاملاتی بانک اقتصاد نوین اما امروز اندکی بیش از 25 میلیون سهم به ارزش کمتر از 6 میلیارد تومان کد به کد شد.

همچنین صنعتی دریایی ایران پیرو برنامه سهامدار عمده امروز نیز شاهد معاملات کد به کد 14.5 میلیون سهمی به ارزش کمتر از 4 میلیارد تومان بود.

امروز 12.5 میلیون سهم مؤسسه اعتباری توسعه نیز به ارزش بیش از 1.5 میلیارد تومان با معاملات انتقالی روبرو شد. در گسترش صنایع انرژی آذراب اما امروز 8 میلیون سهم به ارزش بیش از 1.5 میلیارد تومان کد به کد شد.

همچنین امروز بانک صادرات ایران شاهد معاملات کد به کد 6 میلیون سهمی به ارزش بیش از 600 میلیون تومان میان کدهای درون‌گروهی خود همچنین سرمایه‌گذاری خوارزمی نیز امروز 6 میلیون سهم به ارزش بیش از 600 میلیون تومان را میان کدهای درون‌گروهی خود انتقال داد.