بر اساس تعریف مرکز
اسناد انقلاب اسلامی در فرهنگنامه نهاد های انقلاب اسلامی ،نهاد در لغت به
معنی «بنیاد» است، به سازمانها و بنیادهایی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی
برای تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب ایجاد شد، «نهادهای انقلابی» گفته
میشود.

بر
اساس متن ماده 2 قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره 3 آن قبل از اصلاحیه 31
تیر 1394اشخاص زیر از پرداخت مالیات موضوع این قانون مستنی نموده است :
1. وزارتخانه ها و موسسات دولتی
2. دستگاههایی که بودجه آنها به وسیله دولت تامین می شود
3. شهرداریها
در تبصره 3 ماده 2 قانون مالیاتهای مستقیم نیز آمده بود :
«معافیت
مالیاتی این ماده برای مواردی که از طرف حضرت امام خمینی (ره) یا مقام
معظم رهبری دارای مجوز می باشند بر اساس نظر مقام معظم رهبری است.»
لایحه دولت:
در
لایحه اصلاحیه قانون مالیاتها مصوب دولت که در یکم آبانماه 1391 تقدیم
مجلس شده بود در خصوص موضوع فوق در ماده مستقلی بعنوان الحاقی به قانون
بدین شرح آمده بود :
ماده
3 – در مواردی که به استناد فرامین و مجوزهای حضرت (ره) یا مقام معظم
رهبری اشخاصی نظیر آستانهای مقدس و بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی و
ستادهای اجرایی و قرارگاه های سازندگی و شرکتهای وابسته به اشخاص مذکور و
سایر اشخاص مذکور و سایر اشخاص از معافیت های مالیاتی بهره مند شده اند از
تاریخ اجرای این اصلاحیه نسبت به کلیه فعالیت های اقتصادی خود مطابق این
قانون مشمول پرداخت مالیات خواهند شد.
تبصره
– درآمد حاصل از کلیه فعالیت های اقتصادی مشمولین ماده (2) این قانون از
قبیل صدا و سیما ، دانشگاه ها و سایر دستگاه های اجرایی نیز که به غیر از
طریق شرکت تحصیل می شود صرف نظر از محل واریز و مصرف درآمدهای فوق مطابق
مقررات این قانون مشمول مالیات خواهند بود.
نظر کمیسیون اقتصادی و صحن علنی مجلس:
کمیسیون اقتصادی در 25 دیماه 1392 اصلاحیه قانون را با تغییراتی در 64 بند تصویب و راهی صحن علنی نمود و در بند یک آن آمده بود :
بند 1- متن زیر به عنوان بند (4) به ماده ( 2) قانون الحاق و تبصره (3) ماده مذکور حذف می گردد
بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی که عهده دار وظایف حاکمیتی می باشند با تأیید مقام معظم ر هبری
در
نهایت در صحن علنی مجلس بند 4 به شرح فوق تصویب گردید و تبصره 3 ماده 2
نیز حذف گردید و در تاریخ 17فروردین 94 به همراه کل اصلاحیه به شورای
نگهبان ارسال گردید
نظر شورای نگهبان :
شورای نگهبان در 7 اردیبهشت بند 4 را به شرح زیر مورد ابهام قرارداد و تایید ننمود:
بند
4 الحاقی به ماده 2 قانون از اینکه مشخص نیست آیا مقام معظم رهبری معافیت
را تایید می کنند یا نهاد های حاکمیتی را تاید می کنند ابهام دارد .
مصوبه نهایی مجلس:
مجلس
نیز در 31 تیر ماه 1394 بند 4 الحاقی را به شرح زیر مجددا اصلاح و تصویب
نمود که مورذ تایید شورای نگهبان قرار گرفت و ابلاغ نیز گردید :
4- بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از طرف حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری
قانون بودجه سال 1394 :
بر
اساس قسمت "م" تبصره 9 قانون بودجه سال 1394 « آستانهای مقدس و
قرارگاههای سازندگی مکلفند در سال ۱۳۹۴ اظهارنامه مالیاتی و حساب سود و
زیان درآمدهای سال ۱۳۹۳ مرتبط با سهام خود در شرکتها و مؤسسات با
فعالیتهای اقتصادی نظیر صنعتی، معدنی، تجاری و خدماتی را تسلیم ادارات
مالیات کرده و مالیات آن را براساس قانون مالیاتهای مستقیم پرداخت کنند.
منابع درآمدهای مالیاتی شرکتهای تابعه آستان قدس رضوی موضوع این بند در
قالب قانون بودجه به صورت جمعی- خرجی در اختیار این آستان قرار میگیرد.
که
سازمان امور مالیاتی مورد فوق را طی بخشنامه ۳۳-۹۴-۲۰۰ مورخ ۹۴/۳/۲۳(شمول
مالیات به درآمدهای آستان های مقدس و قرارگاههای سازندگی) به ادارات امور
مالیاتی ابلاغ نموده است .
قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت :
مجلس
شورای اسلامی با الحاق پیشنهاد کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس طبق ماده 78
قانون مذکور که در 4اسفند 1393 دستگاه های مزبور را مشمول مالیات دانست.
«
به منظور برقراری عدالت آموزشی و اجرای اصل سی ام (۳۰) قانون اساسی و
تجهیز کلیه آموزشگاههای آموزش و پرورش با اولویت مناطق محروم و روستاها،
آستان قدس رضوی و آن دسته از مؤسسات و بنگاههای اقتصادی زیرمجموعه نیروهای
مسلح و ستاد اجرائی فرمان امام و سایر دستگاههای اجرائی که تا زمان تصویب
این قانون مالیات پرداخت نکرده اند، به استثنای مواردی که اذن ولی فقیه
وجود دارد موظف به پرداخت مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده می باشند،
منابع حاصله صرفاً جهت توسعه عدالت آموزشی در اختیار وزارت آموزش و پرورش
قرار می گیرد تا براساس آیین نامه ای که به این منظور تهیه و به تصویب هیأت
وزیران می رسد، هزینه نماید.»
تعریف نهاد و بنیاد انقلاب اسلامی:
بر
اساس تعریف مرکز اسناد انقلاب اسلامی در فرهنگنامه نهاد های انقلاب اسلامی
،نهاد در لغت به معنی «بنیاد» است، به سازمانها و بنیادهایی که پس از
پیروزی انقلاب اسلامی برای تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب ایجاد شد، «نهادهای
انقلابی» گفته میشود.
لذا
به نظر می رسد در اجرای ماده 78 قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از
مقررات مالی دولت و قسمت "م" تبصره 9 قانون بودجه سال 1394 بابت عملکرد
سال 1393 به بعد و با اجرایی شدن قانون و ماده 282 نحوه اجرای قانون در سال
1395 جهت عملکرد سال 1394 به بعد شاهد مشمول مالیات شده آستانهای مقدس و
قرارگاه خاتم و شرکتهای وابسته به آنها و دیگر دستگاه های مشابه باشیم .