در دهمین سالگرد ابلاغ سیاستهای اصل ۴۴ این سوال مطرح است که چرا خصوصیسازی در کشور به مقصد نرسید، قطاری که انتظار میرفت حرکت آن رشد بهرهوری شرکتهای دولتی و پویایی اقتصاد را به دنبال داشته باشد. فارس در گفتوگویی تفصیلی به بررسی ابعاد مختلف اجرای سیاستهای اصل ۴۴ پرداخته است.
اجرای سیاست خصوصیسازی در ایران با تغییر نام، اهداف، اساسنامه و وظیفه سازمان مالی گسترش مالکیت واحدهای تولیدی به سازمان خصوصیسازی در اردیبهشت 1380 جان گرفت و با ابلاغ سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی جدیت یافت. از این اصل که بخش مهمی از قانون اساسی کشور را شامل می شود در زمان ابلاغ به عنوان انقلاب سوم یاد و در سالهای 84 و 85 به سران سه قوه ابلاغ شد . در این رابطه با مهدی حاجی وند؛ کارشناس اقتصادی و حوزه خصوصی سازی و سهام عدالت به گفتگو نشستیم:
فارس؛ چرا در دهه های گذشته دولتها در سطح دنیا رو به خصوصی سازی آوردند؟
تجربه جهانی نشان می دهد دولتها مالک و مدیر خوبی در بحث حفظ دارایی ها نبوده و به همین منظور است که در دهه های گذشته به انتقال دارای و اموال به مردم و بخش خصوصی روی آورده اند. بر این اساس در خصوص دلایل خصوصیسازی نیز باید به این نکته اشاره کرد که دولتها در سراسر جهان، خصوصیسازی را با توجه به شرایط مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به دلایل مختلفی تجربه کرده اند. نیاز به تطابق نیروهای بسیار متغیر بازار، ایجاد فرصتهای شغلی، افزایش سطوح درآمدی، کاهش هزینه های دولت و بالابردن بهرهوری و کارایی جهت رقابت در اقتصاد جهانی از جمله چالش هایی است که کشورهای در حال توسعه با آن روبرو هستند و برای کاهش این چالش ها و نیز از بین بردن کسری بودجه روی به خصوصیسازی میآورند.
فارس؛ چرا خصوصی سازی در کشور ما نسبت به سایر کشورها با تاخیر دنبال شد؟
نگاهی به تاریخچه خصوصی سازی در کشورهای مختلف نشان می دهد این کشورها در مقاطع مختلف تاریخی با اتفاقات مختلف از جمله جنگ و درگیری مواجه بوده اند و تجربه این کشورها در یکی دو قرن گذشته بویژه جنگ جهانی اول و دوم بیانگر این مطلب است که کشورهای درگیر جنگ برای حفظ شرایط موجود و نیز پشتیبانی از اقتصاد خود روی به دولتی کردن منابع آورده و دولتها سعی داشته اند تا با حفظ منابع و قدرت مالی، مدیریت کشور بویژه در بعد اقتصادی را در دست خود داشته باشند.
با این حساب کشور ما هم از این قاعده مستثنی نیست و با وقوع انقلاب اسلامی و نیز جنگ تحمیلی، دولت روی به ملی کردن صنایع و حفظ داراییها کرده تا بتواند کنترل امور جاری کشور را به بهترین شکل آن هم در شرایط بحرانی جنگ و درگیری در دست داشته باشد.
فارس، مبنای اجرای سیاستهای اصل 44 در کشور چه مواردی هستند؟
به طور کلی می توان گفت مبنای این اصل مهم اقتصادی در کشور واگذاری اموری است که مردم و بخش خصوصی قادر به انجام آن باشند و بر اساس قانون تنها مواردی چون صنایع امنیتی و استراتژیک باید در دست دولت باقی بماند.
فارس؛ اصل 44 با چه اهدافی در کشور ابلاغ شد؟
بر اساس قانون قرار است در پایان اجرای سیاستهای کلی اصل 44 به اهدافی چون شتاب یافتن رشد اقتصاد ملی؛ گسترش مالکیت در سطح عموم مردم؛ ارتقا کارآیی بنگاههای اقتصادی و بهرهوری منابع مادی و انسانی و فناوری؛ افزایش رقابتپذیری در اقتصاد ملی؛ افزایش سهم بخش خصوصی و تعاونی در اقتصاد ملی، کاستن از بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیتهای اقتصادی؛ افزایش سطح عمومی اشتغال و تشویق مردم به پس انداز و سرمایهگذاری و بهبود درآمد خانوارها برسیم.
فارس؛ آیا در حال حاضر به اهداف خصوصی سازی در کشور رسیده ایم؟
نگاهی به اهدف اجرای سیاست خصوصی سازی در کشور از یک سو و نیز بررسی عملکرد آن در سالهای گذشته نشان از تحولی جدی در اقتصاد کشور و رفاه عمومی ندارد و نمی توان ادعا کرد که در سطح بنگاههای واگذار شده و نیز کلان اقتصاد شاهد افزایش بهره وری و پویایی نظام اقتصادی بوده ایم؛ بنابراین در پاسخ به این پرسش نمی توان جواب امیدوارکننده ای داد.
فارس؛ بنظر شما چرا خصوصی سازی به مقصد نرسید؟
چرایی عدم رسیدن خصوصی سازی به اهداف خود را باید در چند عامل جستجو کرد که مهمترین آنها بحث آزادسازی و توانمندسازی بخش خصوصی است که از آن به عنوان گامهای ابتدایی و زیربنایی سیاست خصوصی سازی یاد می شود تا بر اساس آن دولت از داشته های خود دل بکند و از سوی دیگر شرایط برای حضور قدرتمند بخش خصوصی در واگذارها فراهم شود؛ اما با گذشته حدود 15 سال از اجرای سیاست خصوصی سازی در کشور متاسفانه نه دولتی ها تاب و توان دل کندن از دارایی های خود را در عمل نشان داده اند و نه شرایط برای توانمندسازی بخش خصوصی برای سرمایه گذاریهای کلان در بخش های مختلف فراهم آمده است؛ بر این اساس هم دیده می شود در این سالها مقاومتهای گوناگونی در بدنه دولت برای تداوم مدیریت و مالکیت دولتی بر بنگاهها وجود داشته، دارد و خواهد داشت.
فارس؛ چرا در برابر خصوصی سازی مانع تراشی می کنند؟
هرجا که منفعتی است و قرار باشد این منافع از گروهی گرفته شود به طور قطع مقاومتهایی دیده می شود، بویژه وقتی قرار باشد از بدنه دولت که عده ای بی دلیل دارای نفع و سود در شرکتها هستند، سهمی واگذار شود.
در پیام مدیرعامل شرکت گسترش سرمایهگذاری ایرانیان آمده است، کاهش قیمتهای جهانی نفت و فلزات گرانبها و وجود نرخهای بالای سود بانکی باعث بازدهی منفی بازار سرمایه و رکود شد.
به گزارش خبرگزاری فارس بر اساس اطلاعات مندرج در کدال، رضا عباسزاده مدیرعامل شرکت گسترش سرمایهگذاری ایرانیان گفت: در سالی که گذشت علیرغم محدودیتها و چالشهای پیش روی، از جمله مجموع عوامل حاکم بر بازار سرمایه در سال مالی مورد گزارش، شرکت شرایط مناسبی را تجربه ننمود.
پایین آمدن قیمتهای جهانی محصولات همچون فلزات گرانبها، سنگ آهن و به دنبال آن افت شدید قیمت نفت و محصولات نفتی و همچنین رکود حاصل از کنترل تورم در اقتصاد داخلی، عدم رشد سودآوری شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار و وجود نرخهای بالای سود سپردههای بانکی به عنوان بازار جایگزین بازار سرمایه، باعث شد تا در بازار سرمایه شاهد بازدهی منفی و شاخصههای عملکردی شرکتهای سرمایهگذاری با روند کاهشی روبهرو باشند.
شرکت گسترش سرمایهگذاری ایرانیان در تلاش است با در پیش گرفتن سیاستها و برنامههای راهبردی همسو با چشماندازهای از پیش تعیین شده در کنار بهرهمندی از حمایتهای بیدریغ گروه صنعتی ایرانیان خودرو و شرکتهای گروه هلدینگ تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو بتواند بر اکثریت این مشکلات فائق آمده و عملکرد نسبتا مطلوبی را به منصه ظهور برساند.
بی شک این نتایج خوب و انکارناپذیر که با مشارکت کلیه کارکنان مجموعه حاصل شده، در خور تقدیر است، لیکن برخی از نتایجی که حاصل گردیده با انتظاراتی که از این شرکت میرود فاصله فراوان دارد و این امر، تجدیدنظر در برخی رویکردها و عملکردها را اجتنابناپذیر مینماید.
امید است اهداف متعالی شرکت در سال جدید همانند سالهای قبل با حمایت مسئولین محترم به طور یقین با همت و توانمندی بالای کارکنان شرکت گسترش سرمایهگذاری ایرانیان محقق شود.
همچنین در مورد پیام به مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام شرکت گسترش سرمایهگذاری ایرانیان (سهامی عام) آمده است:
در اجرای مفاد ماده 232 اصلاحیه قانون تجارت، مصوب اسفندماه 1347 و ماده 45 قانون بازار اوراق بهادار بدینوسیله گزارش درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت برای سال مالی منتهی به 1393/12/29 بر پایه سوابق، مدارک و اطلاعات موجود تهیه و به شرح ذیل تقدیم میشود.
گزارش حاضر به عنوان یکی از گزارشهای سالانه هیأت مدیره به مجمع، مبتنی بر اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی بوده و اطلاعاتی را در مورد وضع عمومی شرکت و عملکرد هیأت مدیره فراهم میآورد.
به نظر اینجانبان (هیات مدیره) اطلاعات مندرج در این گزارش که درباره عملیات و وضع عمومی شرکت میباشد، با تأکید بر ارائه منصفانه نتایج عملکرد هیأت مدیره و در جهت حفظ منافع شرکت و انطباق با مقررات قانونی و اساسنامه شرکت تهیه و ارائه گردیده است.
این اطلاعات هماهنگ با واقعیتهای موجود بوده و اثرات آنها در آینده تا حدی که در موقعیت فعلی می توان پیشبینی نمود،به نحو درست و کافی در این گزارش ارائه شده و هیچ موضوعی که عدم آگاهی از آن موجب گمراهی استفادهکنندگان میشود، از گزارش حذف نشده و در تاریخ 94/03/20 به تأیید هیأت مدیره رسیده است.
مصطفی ازگلی شرکت تجارت و سرمایه ایرانیان (سهامی عام) رئیس هیأت مدیره
علی حاجیکاظملواسانی شرکت تعاونی خاص ایران خودرو نایبرئیس هیأت مدیره
فتحالله پرتوی شرکت ترنیان سهم عضو هیأت مدیره
مهدی حسینزادهامام شرکت توسعه صنعت و گسترش خدمات ایرانیان (سهامی خاص) عضو هیأت مدیره
رضا عباسزاده شرکت لیزینگ ایرانیان مدیرعامل و عضو هیأت مدیره
انتهای پیام/ب
روز سه شنبه 16 تیرماه، بیش از 88 هزار تن انواع کالا به ارزش حدود 1550 میلیارد ریال در بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل بورس کالای ایران، در این روز و در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی، نزدیک به 20 هزار تن انواع ماده پلیمری مجتمع های پتروشیمی اروند، امیرکبیر، ایلام، آبادان، آریاساسول، بندرامام، پلی نار، تبریز، تخت جمشید، تندگویان، جم، رجال، شازند، غدیر، قائدبصیر، لاله، مارون، مهر، پلی پروپیلن جم و پلیمر کرمانشاه معامله شد.
مهمترین پلیمری های معامله شده در تالار مذکور شامل، استایرن بوتادین رابر، پلی اتیلن ترفتالات بطری، پلی اتیلن ترفتالات نساجی، پلی اتیلن سبک خطی، پلی اتیلن سبک فیلم، پلی اتیلن سبک خطی، پلی اتیلن سنگین اکستروژن، پلی اتیلن سنگین بادی، پلی اتیلن سنگین تزریقی، پلی اتیلن سنگین فیلم، پلی اتیلن سنگین لوله، پلی پروپیلن شیمیایی، پلی پروپیلن فیلم، پلی پروپیلن نساجی و پلی وینیل کلراید است. علاوه بر این، 13 هزار و 785 تن قیر و 32 هزار و 800 تن وکیوم باتوم، معامله را در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی تجربه کرد.
6840 تن انواع قیر و 500 تن عایق رطوبتی نیز در تالار صادراتی به فروش رسید.
شرکت فولاد مبارکه اصفهان در این روز با 4620 تن ورق گرم C، 3190 تن ورق گرم B، 1400 تن ورق سرد B، 1350 تن ورق گالوانیزه Gو یکهزار تن ورق قلع اندود در تالار محصولات صنعتی و معدنی معامله کرد.
گروه آلومینیوم نیز شاهد معامله 260 تن شمش هزارپوندی 99.75 شرکت آلومینیوم المهدی و یکهزار تن انواع شمش آلیاژی شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) بود. علاوه بر این، 200 تن کک متالورژی 5-15 شرکت کک سازی زرند نیز دادوستد شد.
در این روز و در تالار محصولات کشاورزی، 500 تن شکرسفید کارخانه قند شیرین، 500 تن شکرسفید شرکت کشت و صنعت دعبل، 500 تن شکرسفید کارخانه امیرکبیر و 40 تن شکرسفید کارخانه قند نیشابور معامله شد.
بازار فرعی نیز شاهد معامله 45 تن ضایعات فلزی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران بود.
انتهای پیام/ب
بر اساس اعلام سازمان خصوصی سازی، 215 میلیارد تومان سهم دولتی در سه ماه و نیم گذشته از طریق بورس، فرابورس و مزایده واگذار شده است.
همچنین در این مدت و از این میزان سهام، 21 میلیارد و 700 میلیون تومان از طریق فرابورس و 37 میلیارد و 300 میلیون تومان از طریق مزایده عرضه و به فروش رسیده است.
در جریان معاملات امروز فرابورس ایران، ۲۷ هزار و ۴۳۵ دفعه معامله به ارزش یک هزار و ۲۶۸ میلیارد و ۹۵۰ میلیون ریال انجام شد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از فرابورس ایران، معاملات روز 16 تیرماه 1394 بازار فرابورس، با تغییر مالکیت 198 میلیون و 350 هزار ورقه بهادار در 27هزار و 435 نوبت به ارزش یک هزار و 268 میلیارد و 950 میلیون ریال پایان یافت.
بیشترین حجم و ارزش معاملات امروز فرابورس مربوط به خرید و فروش 22 میلیون و 800 هزار ورقه بهادار بانک دی به ارزش 47 میلیارد و 570 میلیون ریال بود.
امروز در حالی که آیفکس با رشد 19.35 واحدی به 788.68 واحد رسید، سهام شرکتهای سرمایه گذاری مسکن شمال غرب، پتروشیمی لاوان و توکا ریل بیشترین افزایش قیمت و سهام شرکتهای پتروشیمی مارون، جم و زاگرس بیشترین تأثیر مثبت را در شاخص فرابورس داشتند.
در سوی دیگر بازار نیز حق تقدم میدکو، سهام پتروشیمی امیرکبیر و آ س پ با بیشترین افت قیمت روبرو شد.
در بازار ابزارهای نوین مالی، 81 هزار و 980 ورقه اجاره سه ماهه مپنا به عنوان بیشترین حجم اوراق با درآمد ثابت معامله شد و بیشترین حجم معاملات ETF نیز به صندوق سرمایهگذاری اعتماد با معامله 334 هزار و 560 سهم اختصاص یافت.
همچنین، امروز نماد معاملاتی شرکت سرمایهگذاری مسکن شمالغرب پس از برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام و اعمال تصمیمات مجمع مذکور در سامانه معاملاتی و ارائه اطلاعات پیش بینی با سرمایه جدید و نماد معاملاتی شرکت بیمه میهن پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی هر سهم، بازگشایی شد.
انتهای پیام/ب