توجه مسئولین به بازار بورس می تواند نشانه خوبی باشد و این امید را در دل زنده کند که مسئولان، بازار سرمایه و فعالان آن را فراموش نکرده اند؛ ولی نمی توان انتظار داشت که توجه مسئولان و مصاحبه های ایشان روند بازار سرمایه را مثبت کند. در واقع این توجه اگر با انجام اقدامات اساسی برای روشن شدن ابهامات عدیده بازار همراه نباشد، در بهترین حالت می تواند نوسان کوتاه مدتی ایجاد نماید.
بر اساس گزارش بورس نیوز درخواست جدی فعالان بازار سرمایه در سالهای اخیر از مسئولان، شفاف سازی ابهاماتی همچون نرخ خوراک پتروشیمی ها، بهره مالکانه معادن، پیچیدگی های خاص پالایشگاه ها و..... می باشد. اهتمام جدی مسئولان برای حل موضوعات فوق می تواند ریسک بازار را کاهش داده و از نوسانات بر مبنای شایعات بی اساس جلوگیری کند.
در ماههای اخیر همواره خبرهایی از تمایل سرمایه گذاران خارجی برای حضور در بازار بورس تهران به گوش می رسد، این موضوع امیدوار کننده است ولی آیا واقع بینانه است که سرمایه گذار خارجی با وجود ابهامات شگفت انگیز این بازار مبادرت به سرمایه گذاری در آن نماید؟ در کدام یک از بورسهای پیشرفته دنیا شاهد چنین مسائلی هستیم؟ روشن شدن این ابهامات در صورت وجود اراده نزد مسئولین ذیربط، به سرعت امکان پذیر است و مسکوت ماندن این موضوع نشان دهنده این است که حداقل تا به حال اراده جدی برای حل این مشکلات وجود نداشته است.
اخبار منتشر شده در هفته های اخیر مبنی بر حمایت بانکها از بورس نیز تأثیر چندانی بر بازار سرمایه نداشته است. در این رابطه چندین دلیل وجود دارد که از مهمترین آنها می توان به شرایط نابسامان اکثر بانکهای کشور اشاره کرد. نگاهی اجمالی به صورتهای مالی بانکها، سهم ناچیز سود عملیاتی از سود اعلامی بانکها یا زیان ده بودن در بخش عملیاتی را نشان می دهد. آیا با وضعیت فعلی بازار سرمایه، بانکها توجیهی برای سرمایه گذاری در بورس خواهند داشت؟ ضمن اینکه حمایت بانکها از بازار سرمایه با درخواست سال گذشته بانک مرکزی مبنی بر کاهش تصدی گری بانکها در شرکتها مغایرت دارد.
بر این اساس رسالت بانک وام دهی وجوه سپرده گذاری شده مشتریان به تولید کنندگانی است که توانایی تولید سودآور دارند. آیا بهتر نیست به جای تشویق بانکها به حمایت از بازار سرمایه، زمینه ای فراهم شود که حمایت بیشتری از تولید کننده صورت پذیرد؟ مشکل اقتصاد ایران در حال حاضر با افزایش تولید و به تبع آن افزایش اشتغال و کاهش رکود برطرف می شود. چنانچه بانکها بتوانند این مهم را انجام دهند به طور قطع تأثیر بلند مدت آن بر اقتصاد کشور و بازار سرمایه مشهود خواهد بود.
متأسفانه وضعیت یک سال و نیم اخیر بازار سرمایه خصوصاً بعد از توافق لوزان بسیار بد و ناراحت کننده است. با این وجود اگر بخواهیم صرفاً مسائل سیاسی و ابهامات بازار را تنها مسبب مشکلات به وجود آمده بدانیم به دور از انصاف است. در ادامه سه عامل اصلی به غیر از عوامل فوق ذکر می گردد که توجه به آنها می تواند از هیجانات بازار بکاهد و منطق بیشتری را بر بازار حاکم نماید.
یکی از مهمترین عوامل ما فعالان بازار سرمایه هستیم، به جرأت می توان گفت جایگاه تحلیل بنیادی و ارزش گذاری سهام در بازار سرمایه بسیار تضعیف شده است و جای خود را به شایعات و اخبار لحظه ای، گروههای بورسی اینترنتی وتحلیل های تکنیکال که بسیار سریع تر و سهل الوصول تر از تحلیل بنیادی می باشند داده است. قطعاً تمرکز بیشتر بر تحلیل بنیادی و سهامداری کردن به جای سفته بازی می تواند بسیار راه گشا باشد.
عامل دوم قصور سازمان بورس و اوراق بهادار در توسعه نهادهای مالی مانند سبدگردان و ابزارهایی مانند معاملات آتی سهام است. نهادها و ابزارهایی که می توانند با عملکرد علمی و حرفه ای تر سفته بازی را در بازار سرمایه کاهش داده و از سوی دیگر تازه واردان غیر حرفه ای بورس را نیز هدایت کنند. ماههاست که سازمان بورس مجوز سبد گردان صادر نکرده و دراین خصوص کاملاً منفعلانه عمل کرده است.
عامل سوم به تبلیغات بی هدف سازمان صدا و سیما مربوط می شود. رسانه ملی در کشور ما رسالت و تعهد اجتماعی دارد و به صورت خصوصی اداره نمی شود که بتوانیم مسئولیت اجتماعی آن را نادیده بگیریم. تبلیغات و اخبار مربوط به بازار سرمایه خصوصاً پس از توافق لوزان تیتر اول کلیه اخبار صدا و سیما بود و اعلام پیروزمندانه رکورد شکنی های بورس جامعه را دچار نگرانی از دست دادن فرصت عالی برای پول دار شدن می کرد. فارغ از اینکه سرمایه گذاری در بورس صرفاً یک خرید و فروش ساده نیست و نیازمند تخصص است ( به وفور مثال هایی وجود دارد که در جایی که متخصصین و فعالین حرفه ای بازار سرمایه در شرایط بسیار بد بازار درصد کمی از سرمایه خود را از دست داده اند غیر حرفه ایها و تازه واردین بخش عمده ای از سرمایه خود را از دست داده اند). شاید فرصت مناسبی وجود داشت که صدا و سیما با همکاری سازمان بورس در تبلیغاتی هدفمند، با هدایت علاقه مندان به سرمایه گذاری در بازار سرمایه به سمت صندوقها و سبدهای سرمایه گذاری، هیجانات خریداران را کاهش می دادند و تجربه تلخ سهامداری در بازار سرمایه تبدیل به توسعه بازار می شد.
همانطور که اشاره شد، اصلاح مشکلات فوق از طریق فعالان و ارکان بازار سرمایه امکان پذیر است. چنانچه نگرش سیستمی به این موضوع داشته باشیم، این سیستم باید بتواند از درون مشکلات خود را شناسایی و اصلاح نماید و پویایی خود را تضمین کند. تحقق این مهم نیازمند اراده جدی از سوی همه فعالان و ارکان مرتبط با بازار سرمایه است.
در نهایت چنانچه نتیجه مذاکرات هسته ای را مثبت ارزیابی کنیم، می توانیم به بهبود وضعیت کلان اقتصاد کشور از طریق افزایش تولید و اشتغال امیدوار باشیم که برآیند آن برای بازار سرمایه نیز بسیار مثبت خواهد بود و بر این اساس خرید سهام و سهامداری کردن با دید میان مدت و بلند مدت قطعاً سود آور خواهد بود.
نادر بوالحسنی
مدیرعامل شرکت کاتوز آرمان پارس
مدیر عامل شرکت کارگزاری بانک اقتصاد نوین با بیان این مطلب در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز عنوان کرد: تردیدهای بوجود آمده پیرامون نتایج مذاکرات سیاسی در کنار برخی از عوامل موجب شده تا قیمت سهام اغلب شرکت های بورسی به طور قابل توجه افت کنند و بسیاری از سهامداران با ضرر و زیان از بورس خارج شوند و دیگر به بازار سرمایه بازنگردند.
نصرالله برزنی افزود: از سوی دیگر شرکت های فعال بورسی که بیشترین حجم و ارزش معاملات بازار سرمایه به آنها اختصاص دارد به دلایل مختلف همچون ایفای تعهدات به سهامداران مبنی بر تقسیم سود نقدی در مجامع عمومی در فرصتهای بوجود آمده اقدام به فروش سهام می کنند و عرضه قابل توجه سهام توسط این گروه سبب شده تا روند صعودی ناپایدار باشد و دوباره به حالت کاهشی بازگردد.
وی به وضعیت اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: در صورت وجود چشم انداز مثبت اقتصادی و امید برای اقتصاد رو به رشد، بازار سرمایه نیز تحت تأثیر این امر رو به بهبودی پیش می رود. بر این اساس سرمایه گذاران در شرایط کنونی منتظر مشخص شدن نتیجه مذاکرات هسته ای هستند چراکه به هر حال حصول نتیجه مثبت موجب آزاد شدن پول های بلوکه شده و ورود سرمایه گذاران خارجی به بورس و بخش های بزرگ اقتصادی می شود.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: با توجه به روند مذاکرات هسته ای انتظار می رود تا شاهد کسب نتیجه مثبت در این حوزه باشیم که این امر نقطه عطفی برای بازار سرمایه به شمار می رود و می تواند موجب بهبود وضعیت بورس و افزایش حجم معاملات گردد.
مدیر عامل شرکت کارگزاری بانک اقتصاد نوین با بیان اینکه در صورت عدم حصول توافق جامع هسته ای اقتصاد کشور همچنان به حیات خود ادامه می دهد، در این خصوص ابراز داشت: اگرچه به نتیجه نرسیدن توافق هسته ای موجب برآورده نشدن انتظارات سهامداران و مردم می شود، اما با این حال می توان گفت فعالان بازار سرمایه می توانند خود را با شرایط پیش آمده تطبیق دهند.
برزنی افزود: تجربه سالهای گذشته همچون اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 نشان داده که بازار سرمایه حتی در شرایط اوج تحریم ها و فشارهای بین المللی می تواند بازاری پر رونق باشد.
علاوه بر این، بحران اقتصادی سال 2008 کشورهای صنعتی در حالی موجب سقوط بازارهای این کشورها شده بود که بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که بازار سرمایه نمی تواند کمر راست کند، اما تاکنون شاهد هستیم که شاخص داوجونز و سایر شاخص ها بسیار بالاتر از قبل از بحران 2008 هستند. نمونه این روند در آسیای جنوبی و برخی از کشورهای خارجی نیز مشاهده شده است.
بر این اساس به نظر می رسد می بایست تجربه سال های گذشته را مرور کنیم و هیچ گاه اجازه غلبه یأس را بر امید ندهیم. چراکه اگر اطمینان و اعتماد به بازار سرمایه بازگردد در شرایط فعلی و پتانسیل های موجود می توان در مسیر صعودی گام برداشت. از این رو آنچه که در شرایط کنونی اهمیت قابل توجهی دارد این است که وضعیت آتی بازار سرمایه و اقتصاد کشور را تنها به بحث مذاکرات هسته ای منوط ندانیم و این باور را داشته باشیم که حتی در شرایط اعمال تحریم ها نیز می توان در مسیر رشد و سودآوری حرکت کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، افخمی‌راد در مراسم افتتاحیه نمایشگاه اگروفوت در جمع خبرنگاران افزود: صنایع غذایی در تولید ناخالص داخلی و صادرات سهم مهمی دارند و طیف گسترده‌ای از تولیدات را شامل شده که شامل فعالیت‌های صنایع غذا، کشاورزی و دامی می‌شود .
وی افزود: صنایع غذایی کشور بعد از صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و صنایع پایین دستی آن از صنایع پیشتاز به حساب می‌آید که نیازمند توجه ویژه است .
معاون وزیر صنعت گفت: ایران به لحاظ یژگی‌های خاص صنعت غذا و تولید فرآورده‌های حلال جایگاه خاصی در صنعت غذای دنیا دارد و عطر و طعم میوه و محصولات غذایی ایران در دنیا مورد توجه است .
افخمی‌راد افزود: در صورتی که در تامین مواد اولیه نیاز کشور تامین شود بازارهای گسترده‌تری در انتظار تولیدات صنایع داخلی ما است .
وی بیان کرد: در این نمایشگاه 950 واحد تولیدی و تجاری حضور یافته‌اند که از این تعداد 236 شرکت خارجی در نمایشگاه اگروفوت حاضر هستند .
رئیس سازمان توسعه تجارت افزود: در سال جاری تعداد شرکت کنندگان در این نمایشگاه 10 درصد افزایش یافته است که این امر نشان دهنده اثربخشی مطلوب نمایشگاه یاد شده است .
افخمی‌راد افزود: امیدواریم که مخاطبان زیادی از سایر کشورهای دنیا براساس رایزنی‌های انجام شده از این نمایشگاه بازدید کنند .
معاون وزیر صنعت در پاسخ به سوالی خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه حذف سهمیه سوخت چه تاثیراتی در زمینه تجارت خارجی و افزایش هزینه‌های حمل و نقل خواهد داشت گفت: افزایش قیمت سوخت جزئی بوده و تاثیر زیادی بر روی هزینه‌های حمل و نقل نخواهد داشت .
وی افزود: هزینه‌های حمل و نقل تجاری بعد از افزایش نرخ سود تغییری نمی‌کند.
عبدالرضا شیخان در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه براساس تصمیم جدید دولت قیمت مازوت 50 تومان افزایش یافته و با قیمت 300 تومان در اختیار واحدهای متقاضی قرار می گیرد، اظهار داشت: دولت هنوز تصمیم نهایی برای قیمت گاز صنایع را به ما اعلام نکرده و به نقل از مدیر عامل شرکت ملی گاز ثبات قیمت گاز صنایع تا پایان سال مطرح شده است .
وی افزود: اما پیش بینی می کنیم، همزمان با افزایش قیمت گاز خانگی، گاز صنایع نیز با تغییراتی همراه خواهد شد .
دبیر انجمن کارفرمایان سیمان با بیان اینکه عمده کارخانجات سیمان از گاز استفاده می‌کنند، گفت: البته دولت مقرر کرده در صورت قطعی گاز کارخانجات سیمان ، مازوت مورد نیاز این واحدها با قیمت پایه گاز تا پایان سال 94 در اختیار آنها قرار گیرد .
شیخان تصریح کرد: ما منتظر تصمیمات نهایی دولت برای تعیین تکلیف سوخت مورد نیاز خود هستیم اما در مجموع اگر قیمت گاز افزایش پیدا کند قیمت سیمان هم باید با 25 درصد رشد قیمت خواهد داشت.