اشتون 18 اسفند مسافر تهران

یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در گفت وگو با خبرنگار اعزامی خبرگزاری فارس به وین، گفت که کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار است 18 اسفند ماه (9و 10 مارس) سفری دو روزه به تهران داشته باشد. این اولین سفر رسمی اشتون در این سمت است. محمدجواد ظریف در شصت و هشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل از کاترین اشتون برای سفر به جمهوری اسلامی ایران دعوت به عمل آورد. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران امروز (پنجشنبه) پس از پایان مذاکرات وین در جمع خبرنگاران ایرانی و در پاسخ به سوال خبرنگار فارس درباره سفر کاترین اشتون به تهران گفت: قرار است ایشان به تهران سفر کند، ولی در نشست وین چون ایشان از طرف 1+5 صحبت می کرد آن سفر که در قالب مسئولیت ایشان به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپاست اشاره نکردند، ولی در آینده نزدیک میزبان ایشان قبل از نشست بعدی وین و قبل از نوروز خواهیم بود.

ایران به غنی‌سازی 5 درصدی ادامه می‌دهد

آمانو در گزارش جدید خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران بر موضوع منحرف نشدن برنامه هسته‌ای ایران به سمت تسلیحاتی شدن تاکید کرد.

وی نوشت که ایران اقدامات عملی اولیه را در طول دوره زمانی مشخص شده به مدت سه ماه اجرا کرده است. و اقدامات اجرا شده از سوی ایران و تعهداتی که این کشور برعهده گرفته است، گامی مثبت و رو به جلو را نشان می‌دهد.

متن کامل گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدین شرح است:

GOV/2014/10

20 فوریه 2014

اجرای موافقتنامه پادمانی معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT)

و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی

تحولات اصلی

• ایران شش اقدام عملی مقدماتی که با آژانس در نوامبر 2013 در ارتباط با "چارچوب همکاری" توافق کرده بود را اجرا کرده است و دو طرف در مورد هفت اقدام دیگر که باید توسط ایران تا تاریخ 15 مه 2014 اجرا کند موافقت کرده‌اند، از جمله اقدامی در ارتباط با اطلاعات مندرج در ضمیمه گزارش ماه نوامبر 2011 مدیر کل.

• در تاریخ 24 نوامبر 2013،E3+3 و ایران در مورد برنامه اقدام مشترک (JPA) توافق کردند. JPA در تاریخ 20 ژانویه 2014 اجرایی شد و شورای حکام از وظیفه آژانس در زمینه نظارت و راستی آزمایی اقدامات ذی ربط هسته‌ای مندرج در آن حمایت کرد (به ضمیمه سه مراجعه شود).

• غنی سازی UF6 بالاتر از 5 درصد دیگر در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) و کارخانه غنی سازی سوخت فوردو (FEEP) انجام نمی‌شود. میزان مواد هسته‌ای که به شکل UF6 غنی‌شده تا سقف 20 درصد U-235 باقی مانده 160.6 کیلوگرم است. بخشی از این مواد در حال تبدیل شدن به اورانیوم با غنای پایین و باقی مانده آن به اکسید اورانیوم است.

• غنی سازی UF6 تا سقف 5 درصد از U-235 با همان سرعت تولیدی که در گزارش قبلی ذکر شد، ادامه دارد. سانتریفیوژهای بیشتری از نوع IR-2m یا IR-1 در FEP، FEEP یا کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) (محوطه تولید) نصب نشده‌اند. میزان مواد هسته‌ای که به شکل UF6 غنی شده تا سقف 5 درصد از U-235 باقی مانده است، 7609 کیلوگرم است.

• یک پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز شده (DIQ) برای راکتور IR-40 به آژانس داده شده است. اجزای مهم بیشتری در این راکتور نصب نشده و تولید یا آزمایش سوخت برای راکتور انجام نگرفته است.

• دسترسی مدیریت‌شده آژانس به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره فراهم گشته است.

A. مقدمه

1. این گزارش مدیر کل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت در خصوص اجرای موافقتنامه پادمانی معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT) و مفاد مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) است. این گزارش همچنین در بردارنده اطلاعاتی درباره اجرای اقدامات ذیل بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب همکاری و نیز برنامه اقدام مشترک است و شامل ضمیمه‌ای است که اطلاعات روزآمد درباره اجرای اقدامات داوطلبانه‌ای که ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک متعهد شده است را فراهم می‌کند.

2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامه‌هایش در خصوص ایران الزام آور است. مفاد مربوطه قطعنامه‌های یادشده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شده‌اند مطابق شرایط این قطعنامه‌ها الزام‌آور هستند. اجرای کامل تعهدات ایران جهت احیای اعتماد به ماهیت صرفا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای‌اش لازم است.

3. همان طور که قبلا گزارش شده، آژانس و ایران در تاریخ 11 نوامبر 2013 یک "بیانیه مشترک درباره چارچوب همکاری" را امضا کردند (GOV/INF/2013/14). در چارچوب همکاری، آژانس و ایران جهت همکاری بیشتر در ارتباط با فعالیت‌های راستی آزمایی توسط آژانس به منظور حل و فصل همه موضوعات گذشته و حال و نیز پیشبرد کار در خصوص چنین فعالیت‌هایی به صورت گام به گام موافقت کردند.

4. در یک تحول جداگانه در ژنو، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و آمریکا (E3+3) در تاریخ 24 نوامبر 2014 در مورد برنامه اقدام مشترک با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک ، از جمله بیان می‌کند که "هدف این مذاکرات دستیابی به یک راه حل جامع بلندمدت بر اساس توافق دو طرف است که اطمینان می‌دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح آمیز خواهد بود" و ضمنا یک کمیسیون مشترک "به منظور تسهیل حل و فصل موضوعات گذشته و حال که مورد نگرانی می‌باشند با آژانس همکاری خواهد کرد."

5. در نامه مشترکی به مدیرکل در تاریخ 13 ژانویه 2014، E3+3 و ایران از آژانس درخواست کردند فعالیت‌های نظارت و راستی‌آزمایی ضروری مربوطه هسته‌ای در ارتباط با برنامه اقدام مشترک را بر عهده بگیرد. طبق برنامه اقدام مشترک ، نخستین گام دارای مدت زمانی محدود (شش ماهه) و قابل تمدید با رضایت طرفین است. برنامه اقدام مشترک در تاریخ 20 ژانویه 2014 اجرایی شد.

6. در تاریخ 20 ژانویه 2014، مدیر کل گزارشی را درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک به شورای حکام ارائه داد (GOV/INF/2014/1).

7. در تاریخ 24 ژانویه 2014، شورای حکام گزارش مدیر کل درباره نظارت و راستی‌آزمایی در جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک را مورد توجه قرار داد (GOV/2014/2) و از اینکه آژانس وظیفه نظارت و راستی آزمایی را در ارتباط با اقدامات هسته‌ای مندرج در برنامه اقدام مشترک را در پاسخ به درخواست E3+3 و ایران، و منوط به موجود بودن منابع مالی، بر عهده بگیرد، حمایت کرد.

8. در حال حاضر آژانس مشغول انجام این نظارت و راستی‌آزمایی است که در بردارنده فعالیت‌های بیشتری نسبت به آنچه قبلا پیرو موافقتنامه پادمانی ایران و مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت انجام می‌گرفت، است.

9. در پاسخ به دعوت ایران، معاون مدیر کل آژانس از تاریخ 3 الی 7 فوریه از کارخانه‌های غنی‌سازی در نطنز و فوردو، IR-40 در اراک، و کارخانه تولید سوخت (FMP) و کارخانه تولید صفحه سوخت (FEFP) در اصفهان بازدید کرد. او علاوه بر آن دسترسی مدیریت‌شده آژانس به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیره سازی را بر عهده داشت.

10. این گزارش فصلی، به تحولاتی که از آخرین گزارش مدیر کل (GOV/2013/56) به بعد رخ داده و نیز به موضوعاتی که سابقه طولانی تری دارند، می پردازد.

B. شفاف‌سازی مسائل حل نشده

11. همان‌طور که قبلا گزارش شده بود، شورای حکام در قطعنامه نوامبر 2011 خود (GOV/2011/69) تاکید کرد که ضروری است ایران و آژانس به منظور حل و فصل فوری همه مسائل محتوایی باقیمانده با هدف شفاف‌سازی آنها، از جمله دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، مستندات، سایت‌ها‍، مواد و اشخاص در ایران، به گفت‌وگوهای خود شدت بخشند. شورای حکام در قطعنامه سپتامبر 2012 خود (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواست‌های آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقیمانده اساسی به منظور احیای اعتماد بین‌المللی نسبت به ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، ضرورت و فوریت دارد.

12. پیرو "چارچوب همکاری"، نشست‌های فنی در تاریخ 11 دسامبر 2013 در وین و در تاریخ 8 و 9 فوریه 2014 در تهران برگزار شد که در آنها، مسئولین آژانس و ایران پیشرفت اجرای شش اقدام عملی مقدماتی را مورد بررسی قرار دادند و در مورد هفت اقدام عملی دیگر که بایستی در گام بعدی توسط ایران به اجرا درآید، توافق کردند.

13. ایران 6 اقدام عملی را به شرح زیر اجرا کرده است:

• ایران در تاریخ 8 دسامبر اطلاعات مربوطه بر اساس توافق متقابل و دسترسی مدیریت شده به کارخانه تولید آب سنگین در اراک را برای آژانس فراهم کرد. از زمان آغاز تولید در سال 2006، تقریبا 100 تن آب سنگین در سطح راکتور، تولید شده است.

• ایران در تاریخ 29 ژانویه 2014 اطلاعات مربوطه بر اساس توافق متقابل از جمله اطلاعات مربوط به تولید و حمل کنسانتره سنگ معدن اورانیوم (UOC) و نیز دسترسی مدیریت شده به معدن گچین در بندرعباس را برای آژانس فراهم کرد. آژانس دسترسی به مکان‌های درخواست شده در این سایت را دریافت کرد.

• در نامه‌ای مورخ 8 فوریه 2014، ایران به اطلاع آژانس داد که "قرار است یک راکتور تحقیقاتی آب سبک 10 مگاواتی با سوخت اکسید اورانیوم غنی‌شده تا 20 درصد ساخته شود تا تقاضای داخلی در زمینه تحقیقات هسته‌ای آموزشی، آزمایش مواد، رادیو ایزوتوپهای پزشکی و سایر کاربردهای خط اشعه را تامین کند" و اینکه "فرآیند انتخاب سایت هنوز در مراحل اولیه است."

• در نامه دیگری به تاریخ 8 فوریه 2014، ایران به اطلاع آژانس داد که پروژه‌ای را برای شناسایی مناطق مورد نظر برای نیروگاه‌های جدید هسته‌ای آغاز کرده است. ایران فهرستی از 16 "منطقه مورد نظر ترجیحی" را بر اساس معیارهای مربوط به عوامل ایمنی، محیط زیست، اجتماعی و اقتصادی و فنی، به عنوان مکان های بالقوه‌ی ساخت چنین نیروگاه‌هایی در آینده ارائه کرد.

• در نامه ای به تاریخ 18 ژانویه 2014، ایران توضیحاتی درباره اظهارت قبلی خود درباره تصمیم به ساخت 10 تاسیسات غنی‌سازی هسته‌ای دیگر ارائه کرد. ایران به اطلاع آژانس رساند که مراحل مقدماتی انتخاب سایت برای 5 تاسیسات آغاز شده است، اما هنوز "نهایی نشده است" و علاوه بر آن اطلاع داد که "ساخت موفقیت آمیز سانتریفیوژهای گازی نوع جدید موجب انعطاف پذیری در زمان بندی پیش از انجام گام‌های بعدی شده است". ایران همچنین اظهار داشت که "برای گام اول (شش ماهه)، هیچ مکان جدیدی برای غنی‌سازی به جز آن‌هایی که قبلا در سایت‌های فردو و نطنز وجود دارد، ساخته نخواهد شد.

• در نامه‌ای دیگر به تاریخ 18 ژانویه 2014، ایران توضیحات بیشتری درباره اظهارات 20 فوریه 2010 خود در خصوص فناوری غنی‌سازی لیزری ارائه کرد. ایران گفت که این اظهارات بر اساس "تجارب قبلی تحقیق و توسعه در زمینه غنی‌سازی لیزری که در سال 2003 خاتمه یافت"، مطرح شد و اینکه "هیچ سیستم، اجزا و تجهیزات ویژه‌ای برای استفاده در تاسیسات غنی سازی مبتنی بر لیزر در ایران وجود طراحی یا آماده نشده است".

آژانس تایید می‌کند که ایران اقدامات عملی اولیه را در طول دوره زمانی مشخص شده به مدت سه ماه اجرا کرده است. آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده توسط ایران است و توضیحات بیشتری را در مورد برخی از این اطلاعات درخواست کرده است.

14. هفت اقدام عملی که ایران باید تا 15 مه 2014 آنها را اجرا کند به شرح زیر است:

• ارائه اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت‌شده به معدن ساغند در یزد.

• ارائه اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت‌شده به کارخانه کنسانتره اردکان.

• ارائه پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز شده درباره راکتور IR-40.

• اقدام برای توافق با آژانس در خصوص نهایی کردن رویکرد پادمانی برای راکتور IR-40.

• ارائه اطلاعات ذیربط مورد توافق طرفین و ترتیب دادن یک بازدید فنی از مرکز لیزر لشکرآباد.

• ارائه اطلاعات درباره مواد منبع که هنوز به ترکیب و خلوص مناسب برای تولید سوخت یا برای غنی شدن به صورت ایزوتوپی نرسیده‌اند، از جمله واردات این مواد و همینطور درباره استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران.

• ارائه اطلاعات و نیز توضیحاتی به آژانس برای ارزیابی نیازهای ایران در زمینه توسعه چاشنی‌های انفجاری الکتریکی (EBW).

C. تاسیسات اعلام شده تحت موافقتنامه پادمانی ایران 

15. ایران طبق موافقتنامه پادمانی خود، وجود 17 تاسیسات هسته‌ای و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هسته‌ای بطور معمول در آنجا استفاده می‌شود (LOFs) به آژانس اعلام کرده است (پیوست 1). با وجود اینکه بعضی از فعالیتهایی که ازسوی ایران در برخی از تاسیسات انجام می‌شود بر خلاف قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت است، همانطور که در زیر نشان داده می‌شود، آژانس به راستی آزمایی منحرف نشدن مواد هسته‌ای اعلام شده در این تاسیسات و مکان‌های خارج از تاسیسات ادامه می‌دهد‍.

D. فعالیتهای مرتبط با غنی سازی

16. ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی خود را در تاسیسات اعلام شده در زیر که تحت پادمان آژانس می‌باشد، تعلیق نکرده است. با این حال از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران تولید UF6 غنی شده بالاتر از 5 درصد U-235 را متوقف کرده است. تمام فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی در تاسیسات اعلام شده ایران تحت پادمان آژانس است و همه مواد هسته‌ای‍، آبشارهای نصب شده و ایستگاه‌های خوراک‌دهی و دور ریزی در این تاسیسات تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند.

17. ایران اعلام کرده است که هدفش از غنی سازی UF6 تا 5 درصد U-235 ، تولید سوخت برای تاسیسات هسته‌ای‌اش و هدفش از غنی سازی UF6 تا 20 درصد U-235 ، تولید سوخت برای راکتورهای تحقیقاتی است.

18. از زمانی که ایران غنی سازی اورانیوم را در تاسیسات اعلام شده خود آغاز کرده است، در آن تاسیسات موارد زیر را تولید کرده است:

• 11111 کیلوگرم (754 کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6غنی شده تا 5 درصد U-235 که 7609 کیلوگرم (454.7 کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) آن به شکل UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 باقی مانده است و بقیه مشمول فرآوری بیشتری شده است (به ضمیمه II مراجعه کنید):

• 447.8 کیلوگرم (37.4 کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6غنی شده تا 20 درصد U-235 که 160.6 کیلوگرم آن (35.4 کیلوگرم کمتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) به شکل UF6غنی شده تا 20 درصد U-235 باقی مانده و بقیه مشمول فرآوری بیشتری شده است. در 20 ژانویه 2014 ایران تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 را متوقف کرد و مقداری از آنچه که قبلا تولید کرده بود را به شکل UF6 تا 5 درصد U-235 تبدیل کرد (همانطور که در پاراگراف 32 گفته شده است). بقیه آنچه که ایران تولید کرده بود در حال تبدیل شدن به اکسید اورانیوم است (به ضمیمه II مراجعه کنید).

D.1 - نطنز

19. کارخانه غنی سازی سوخت: کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) یک کارخانه غنی سازی دارای سانتیریفیوژ برای تولید اورانیوم با غنای پایین (LEU) غنی شده تا 5 درصد U-235 است که اولین بار در سال 2007 عملیاتی شد. این کارخانه به سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، 8 واحد برای سالن تولید A برنامه ریزی شده است که هر واحد شامل 18 آبشار است و مجموعا حدود 25000 سانتریفیوژ در 144 آبشار وجود دارند. در حال حاضر یک واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-2m و پنج واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-1 است و دو واحد دیگر سانتریفیوژ ندارند. ایران هنوز اطلاعات طراحی مشابه برای سالن تولید B را ارائه نکرده است.

20. تا 10 فوریه 2014، وضعیت واحد دارای سانتریفیوژهای IR-2m از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر باقی مانده است: سانتریفیوژهای IR-2m بطور کامل در شش آبشار نصب شده بودند؛ هیچکدام از این آبشارها با UF6 طبیعی تغذیه نشده بود وکار نصب اولیه 12 آبشار IR-2m دیگر در این واحد تکمیل گردیده بود.

21. تا تاریخ 10 فوریه 2014، در پنج واحد حاوی سانتریفیوژهای IR-1، 90 آبشار بطور کامل نصب شده که 54 آبشار با UF6 طبیعی خوراک دهی شده بود. همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل ذکر شد، کار نصب اولیه 36 آبشار IR-1 در دو واحدی که دارای سانتریفیوز نبودند، تکمیل شده بود.

22. در 20 ژانویه 2014، آژانس اقدامات مراقبتی و نظارتی بیشتری را به کار گرفت تا بتواند تایید کند که به جز 54 آبشار IR-1 فوق الذکر، آبشار دیگری در کارخانه غنی سازی سوخت با مواد هسته‌ای خوراک دهی نمی‌شود.

23. آژانس در نتیجه راستی آزمایی موجودی فیزیکی (PIV) انجام شده بین 19 اکتبر 2013 و 11 نوامبر 2013 در کارخانه غنی سازی سوخت و با توجه به نوسانات اندازه گیری که معمولا در چنین تاسیساتی وجود دارد، راستی آزمایی موجودی فیزیکی را که ایران در تاریخ 20 اکتبر 2013 اعلام کرده بود، تایید کرد.

24. تا 9 فوریه 2014، ایران 126815 کیلوگرم UF6 طبیعی را به آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت خوراک دهی کرده و در مجموع 11091 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید کرده بود.

25. بر اساس نتایج تحلیل نمونه‌های زیست محیطی که در کارخانه غنی سازی سوخت برداشته شد و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تاسیسات همان گونه که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام کرده بود، عمل کرده‌اند.

26. کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP): کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت یک تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین و تحقیقات و توسعه است که نخستین بار در اکتبر 2003 راه اندازی شد. این تاسیسات می تواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم می شود که یکی برای تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 (آبشارهای 1 و 6) و دیگری برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2 ، 3 ، 4 و 5) تعیین شده است.

27. آژانس در نتیجه راستی آزمایی موجودی فیزیکی انجام شده توسط در کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت بین 14 سپتامبر 2013 و اول اکتبر 2013 و با توجه به نوسانات اندازه گیری که معمولا در چنین تاسیساتی وجود دارد، راستی آزمایی موجودی فیزیکی را که ایران در تاریخ 15 سپتامبر 2013 اعلام کرده بود، تایید کرد.

28. محوطه تولید: در 20 ژانویه 2014، ایران خوراک دهی به آبشارهای 1 و 6 با UF6 با غنای 5 درصد U-235 را متوقف کرد و از آن زمان آبشارها را با UF6 طبیعی خوراک دهی کرد. ایران دیگر این آبشارها را با آرایش به هم متصل مورد بهره برداری قرار نمی دهد. در همان تاریخ آژانس اقدامات نظارتی و مراقبتی اضافی را انجام داد تا تایید کند که آبشارهای 1 و 6 به هم متصل نیستند.

29. تا 20 ژانویه 2014، زمانی که ایران تولید UF6 با غنای 20 درصد U-235 را متوقف کرد، این کشور از آغاز تولید در فوریه 2010، 1630.8کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 را به آبشارهای 1 و 6 خوراک‌دهی کرده و در مجموع 201.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 تولید کرده بود که تمام آن از فرآیند کنار گذاشته شده و از سوی آژانس راستی‌آزمایی شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 9 فوریه 2014، ایران 35 کیلوگرم UF6 طبیعی را به آبشارهای 1 و 6 در کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت خوراک دهی کرد و مجموعا 4.1 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید کرد.

30. محوطه تحقیق و توسعه: از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به طور متناوب UF6 طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-6s به عنوان ماشین‌های مجزا و به سانتریفیوژهای IR-1، IR-2m، IR-4 و IR-6، گاهی به ماشین‌های مجزا و گاهی به آبشارهایی با اندازه‌های گوناگون خوراک دهی کرده است. تک سانتریفیوژهای نصب شده IR-5 هنوز با UF6 طبیعی تغذیه نشده‌اند. در 4 دسامبر 2013 ایران پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز شده ای را به آژانس ارائه کرد و در آن آژانس را در جریان یک "تک ‌سانتریفیوژ جدید" که ایران از آن با عنوان" IR-8" در محوطه تحقیق و توسعه نام برد، قرار داد. از 15 دسامبر 2013 آژانس "قالب" جدیدی را که بدون اتصال در محل خود قرار گرفته است، بررسی کرده است.

31. بین 26 اکتبر 2013 و 9 فوریه 2014، در مجموع حدود 430.1 کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژ های محوطه تحقیق و توسعه خوراک دهی شده است، اما هیچ اورانیومی با غنای پایین به عنوان محصول خارج نشده است و دورریز در پایان این پروسه دوباره ترکیب شده است.

32. در 20 ژانویه 2014 ایران شروع به کاهش غنای بخشی از موجودی UF6 با غنای 20 درصد U-235 خود در کارخانه نیمه‌صنعتی غنی سازی سوخت کرد. در 9 فوریه 2014 ایران غنای 22.9 کیلوگرم از این مواد را کاهش داده و UF6 با غنای کمتر از 5 درصد U-235 تولید کرده بود.

33. براساس نتایج تحلیل نمونه‌های زیست محیطی در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که این تاسیسات، همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه اعلام کرده بود، فعالیت کرده است.

D.2. فوردو

34. کارخانه غنی سازی سوخت فوردو: بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی مورخ 18 ژانویه 2012، کارخانه غنی سازی سوخت فوردو یک کارخانه غنی سازی دارای سانتریفیوژ برای تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 و تولید UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 است. این تاسیسات که برای اولین بار در سال 2011 راه اندازی شد طوری طراحی شده است که 2976 سانتریفیوژ را در 16 آبشار در بر بگیرد و بین واحد یک و واحد دو تقسیم شده است. تا کنون همه سانتریفیوژهایی که نصب شده اند از نوع ماشینهای IR-1 هستند. ایران در تاریخ 8 فوریه 2014 اطلاعات روزآمدی را برای بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه و در آن اعلام کرد که اقداماتی را «به دلیل تغییر در سطح غنی سازی» انجام داده است و این اقدامات را «بطور موقت در طول اجرای مرحله اول برنامه مشترک اقدام» به انجام رسانده است.

35. در تاریخ 20 ژانویه 2014 ایران خوراک دهی به چهار آبشار واحد دو با UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 را که قبلا برای این منظور بکار گرفته شده بود متوقف کرد و در عوض از آن زمان شروع به خوراک دهی آنها با UF6 طبیعی کرد. ایران دیگر این آبشارها را با آرایش متصل به هم به کار نمی گیرد. هیچ یک از 12 آبشار دیگر در کارخانه غنی سازی سوخت فوردو با UF6 خوراک دهی نشده بودند.

36. در تاریخ 20 ژانویه 2014 آژانس اقدامات نظارتی و مراقبتی اضافی در کارخانه غنی سازی سوخت فوردو بکار گرفت تا تایید نماید که تنها چهار آبشار IR-1 ذکرشده برای غنی سازی UF6 استفاده می شوند و چهار آبشار فوق به هم متصل نیستند.

37. بین تاریخ‌های 23 و 27 نوامبر 2013 ، آژانس در کارخانه غنی سازی سوخت فوردو یک راستی آزمایی موجودی فیزیکی اجرا کرد که اکنون در حال ارزیابی نتایج آن می باشد.

38. بین تاریخ‌های 18 ژانویه و 2 فوریه 2014، آژانس راستی آزمایی موجودی فیزیکی دیگری را در کارخانه غنی سازی سوخت فوردو اجرا کرد تا موجودی اعلام شده از سوی ایران در تاریخ 20 ژانویه 2014 را که هم اکنون آژانس در حال ارزیابی آن است، راستی آزمایی نماید.

39. ایران تا تاریخ 20 ژانویه 2014 و از زمان آغاز تولید در دسامبر 2011 مقدار 1806 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 را به آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت فوردو خوراک‌دهی کرده بود و در مجموع حدود 245.9 کیلوگرم UF6 غنی شده تولید کرده بود که از آن زمان تمام آن از فرآوری بیرون کشیده شد و از سوی آژانس مورد راستی آزمایی قرار گرفت. ایران بین 20 ژانویه 2014 و 9 فوریه 2014 مقدار 144 کیلوگرم UF6 طبیعی را به داخل آبشارهای کارخانه غنی سازی سوخت خوراک‌دهی کرد و در مجموع 15.8 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 را تولید کرد.

40. بر اساس نتایج تحلیل نمونه‌های زیست محیطی در تأسیسات فوردو و سایر اقدامات راستی آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تأسیسات همان گونه که ایران در آخرین پرسشنامه اطلاعات طراحی برای تاسیسات فوردو اعلام کرد، فعالیت کرده اند.

D.3. سایر فعالیت‌های مربوط به غنی سازی

41. همانطور که قبلا (در بند 9) نشان داده شد، اوایل ماه فوریه معاون مدیر کل، دسترسی مدیریت‌شده آژانس به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژها، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژها و تاسیسات ذخیره سازی را بر عهدع داشت. ایران در نامه‌ای مورخ 20 ژانویه 2014 مکان این کارگاه‌ها و تاسیسات اطلاعاتی را به اطلاع آژانس رساند. ایران همچنین در نامه‌ای مورخ 12 فوریه 2014 موجودی مجموعه‌های روتور سانتریفیوژها را برای جایگزینی آن دسته از سانتریفیوژهایی که کار نمی کنند به آژانس ارائه داد. آژانس در حال تحلیل اطلاعاتی که ایران ارائه کرده است می‌باشد و خواستار توضیحاتی درباره برخی از این اطلاعات شده است.

E. فعالیت‌های بازفرآوری

42. متعاقب قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران موظف است فعالیت‌های بازفرآوری خود از جمله تحقیق و توسعه را به حال تعلیق درآورد. ایران در نامه‌ای مورخ 18 ژانویه 2014 اعلام کرده است که «در طول مرحله اول زمان‌دار (شش ماه) ایران در مراحل فعالیتهای بازفرآوری یا ساخت تاسیساتی که قادر به بازفرآوری باشد، شرکت نخواهد کرد.»

43. آژانس به نظارت خود بر کاربرد سلولهای داغ در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، یدین و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس در تاریخ 9 فوریه 2014 یک بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در راکتور تحقیقاتی تهران و در تاریخ 10 فوریه 2014 یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در تاسیسات MIX انجام داده است. آژانس در ارتباط با راکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات MIX و دیگر تاسیساتی که آژانس به آنها دسترسی دارد، می تواند تایید نهایی کند که هیچ گونه فعالیت مرتبط با بازفرآوری وجود ندارد.

F. پروژه‌های مرتبط با آب سنگین

44. ایران برخلاف قطعنامه‌های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، کار بر روی تمامی پروژه‌های مرتبط با آب سنگین را معلق نکرده است. اما از گزارش قبلی مدیر کل تاکنون ایران هیچ یک از قطعات اصلی راکتور IR-40 را نصب نکرده است.

45. راکتور IR-40: راکتور IR-40 که تحت پادمان آژانس قرار دارد یک راکتور تحقیقاتی متوسط آب سنگین 40 مگاواتی است و به نحوی طراحی شده است که حاوی 150 مجتمع سوخت اورانیوم طبیعی به شکل UO2 می باشد.

46. ایران از تاریخ 20 ژانویه 2014 تولید مجموعه‌های سوخت هسته‌ای برای راکتور IR-40 را در کارخانه تولید سوخت (به بند 57 مراجعه کنید) متوقف کرده است.

47. در12 فوریه 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در راکتور IR-40 انجام داد و مشاهده کرد که از زمان گزارش قبلی مدیر کل هیچ یک از قطعات اصلی باقیمانده راکتور نصب نشده‌اند. در همان تاریخ ایران در راستای تعهدات خود تحت "چارچوب همکاری" (به بند 13 در بالا مراجعه کنید) پرسشنامه اطلاعات طراحی بروز شده را راکتور IR-40 را ارائه کرد. ایران همچنین موافقت کرد که اقداماتی را برای توافق با آژانس درباره انعقاد رویکرد پادمانی برای راکتور IR-40 اتخاذ نماید.

48. کارخانه تولید آب سنگین: کارخانه تولید آب سنگین تاسیساتی برای تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی تولید سالانه 16 تن آب سنگین مخصوص راکتور است.

49. از زمان گزارش قبلی مدیر کل ایران به تولید آب سنگین در کارخانه تولید آب سنگین ادامه داده است. اگر چه این کارخانه تحت پادمان آژانس نیست، اما در تاریخ 8 دسامبر 2013 (چنانکه در بند 13 در بالا نشان داده شد) تحت دسترسی مدیریت‌شده آژانس قرار گرفت. ایران همچنین در طول دسترسی مدیریت شده، اطلاعات مربوطه مورد توافق دوطرف را به آژانس ارائه کرد. علاوه بر آن دسترسی به محل ذخیره آب سنگین در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در اصفهان آژانس را قادر ساخته است تا آب سنگین را تشخیص دهد.

G. تبدیل اورانیوم و ساخت سوخت

50. ایران برخی فعالیت‌ها را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF)، کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی‌شده (EUPP)، کارخانه تولید سوخت (FMP) و کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) در اصفهان به شرح زیر انجام می‌دهد که مغایر با تعهدات آن برای تعلیق کلیه فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی و طرح‌های مرتبط با آب سنگین است، گرچه این تاسیسات تحت پادمان آژانس قرار دارند.

51. ایران از زمانی که تبدیل و تولید سوخت را در تأسیسات اعلام شده خود آغاز کرده از جمله به موارد زیر اقدام کرده است:

• 550 تن UF6طبیعی را در تاسیسات تبدیل اورانیوم تولید کرده که 146تن آن به کارخانه غنی‌سازی سوخت انتقال یافته است.

• 53 کیلوگرم از UF6غنی شده تا غنای 3.34 درصد اورانیوم 235 را به فرآیند تبدیل تحقیق و توسعه تزریق کرده است و 24 کیلوگرم اورانیوم را به شکل UO2 تولید کرده است.

• 262.7 کیلوگرم UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم 235 (49.2 کیلوگرم بیشتر از زمان گزارش پیشین مدیرکل) را به فرآیند تبدیل در کارخانه تولید صفحه سوخت تزریق کرده و 120.6 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید کرده است.

• 20 مجتمع سوخت حاوی اورانیوم غنی‌شده تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 و دو مجتمع سوخت حاوی اورانیوم غنی‌شده تا غنای 3.34 درصد اورانیومU-235 را به راکتور تحقیقاتی تهران منتقل کرده است.

52. تاسیسات تبدیل اورانیوم: تاسیسات تبدیل اورانیوم تاسیساتی برای تولید UF6 و UO2 طبیعی است که هر دو از کنسانتره سنگ اورانیوم گرفته شده اند. همچنین طبق برنامه ریزی انجام شده، تاسیسات تبدیل اورانیوم از UF4 طبیعی و ضعیف شده قالب‌های فلزی اورانیوم و از UF6 ضعیف شده UF4 تولید خواهد کرد.

53.ایران ،با استفاده از ترکیبات اورانیوم غنی‌شده با درجه پایین برای تولید UO2 به فعالیت‌های تحقیق و توسعه مرتبط با تبدیل ادامه داده است. ایران اظهار کرده است که تا تاریخ 7 فوریه 2014 به میزان 13.8 تن اورانیوم طبیعی به شکل UO2 از طریق تبدیل کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید کرده است. آژانس راستی آزمایی کرده است که ایران تا همان تاریخ، 13.2 تن اورانیوم طبیعی به شکل UO2 را به کارخانه تولید سوخت انتقال داده است.

54. کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی‌شده (EUPP):این کارخانه تاسیساتی برای تبدیل UF6 غنی شده تا غنای 5 درصداورانیوم U-235 برای تولید پودر UO2 است. آژانس در تاریخ 10 فوریه 2014 یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی را در این تاسیسات انجام داد و ضمن آن تایید کرد که تاسیسات مذکور هنوز راه اندازی نشده است. آژانس در نامه‌ای مورخ 14 فوریه 2014 از ایران خواست که یک برنامه عملیاتی به‌روزشده را برای راه‌اندازی کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی‌شده ارائه کند. ایران هنوز پاسخ نداده است.

55. کارخانه تولید سوخت (FMP): کارخانه تولید سوخت، تاسیساتی است که برای نیروگاه‌ها و راکتورهای تحقیقاتی مجتمع‌های سوخت هسته‌ای تولید می‌کند. (به پیوست II مراجعه کنید)

56. در نتیجه راستی آزمایی موجودی فیزیکی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی از سوی آژانس در اول تا سوم سپتامبر 2013 آژانس در چارچوب نوسانات اندازه گیری که معمولا در چنین تاسیساتی وجود دارد موجودی مواد هسته‌ای را همانگونه که ایران در تاریخ 31 اوت 2013 اعلام کرده بود، تایید کرد.

57. آژانس به ترتیب در 10 و 12 فوریه 2014 یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی را در کارخانه تولید سوخت انجام داد و راستی آزمایی کرد که ایران تولید مجتمع‌های سوخت هسته‌ای با استفاده از دی اکسید اورانیوم طبیعی برای راکتور IR-40 را متوقف کرده است و همه مجتمع‌های سوختی که قبلا تولید شده بودند در کارخانه تولید سوخت باقی مانده‌اند.

58. کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP): کارخانه ساخت صفحه سوخت، تاسیساتی است که UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 را به U3O8 تبدیل می کند و مجموعه های سوخت ساخته‌شده از صفحات سوخت حاوی U3O8 را تولید می‌کند (به پیوست II مراجعه کنید).

59. در نتیجه راستی‌آزمایی موجودی فیزیکی از سوی آژانس در کارخانه ساخت صفحه سوخت در 9 تا 11 سپتامبر 2013، آژانس در چارچوب نوسانات اندازه گیری که معمولا در چنین تاسیساتی وجود دارد موجودی مواد هسته‌ای را همانگونه که ایران در تاریخ 9 سپتامبر 2013 اعلام کرده بود، تایید کرد.

60. ایران در نامه‌ای مورخ 18 ژانویه 2014 اعلام کرد که «در طول مرحله اول زمان‌دار (شش ماه) ایران اعلام می کند که هیچگونه خط بازتبدیل برای تبدیل مجدد اکسید اورانیوم غنی شده تا 20 درصد U-235 به UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 وجود ندارد.» آژانس به ترتیب در 15 و 16 فوریه 2014 یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی از کارخانه تولید صفحه سوخت انجام داد که طی آن تایید کرد که تبدیل UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 به U3O8 جریان دارد و هیچ خط فرآیندی در کارخانه برای باز تبدیل اکسیدها به UF6 وجود ندارد.

61. آژانس راستی آزمایی کرد که ایران از تاریخ 16 فوریه 2014 میزان 262.7 کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 (177.4 کیلوگرم اورانیوم) را به فرآیند تبدیل کارخانه ساخت صفحه سوخت خوراک‌دهی کرده و 120.6 کیلوگرم از اورانیوم به شکل U3O8 تولید کرده است. آژانس در همان تاریخ راستی آزمایی کرد که 36.8 کیلوگرم از اورانیوم به شکل پسماند جامد و مایع باقی ماند. باقیمانده اورانیوم نیز که به فرآیند تزریق شده بود، همچنان در فرآیند و در پسماند باقی مانده است.

62. آژانس راستی آزمایی کرده است که تا تاریخ 15 فوریه 2014، ایران یک مجتمع سوخت آزمایشی و 25 مجموعه سوخت مدل راکتور تحقیقاتی تهران را در کارخانه تولید صفحه سوخت تولید کرده است که 20 مجتمع آن از جمله مجتمع آزمایشی به راکتور تحقیقاتی تهران انتقال یافتند.

H. ابعاد نظامی احتمالی

63. گزارش‌های قبلی مدیر کل مسایل باقیمانده مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران و اقداماتی را که لازم است ایران برای حل این مسایل انجام دهد مشخص کرده است. آژانس همچنان نسبت به وجود فعالیت‌های هسته‌ای احتمالی آشکار نشده که سازمانهای نظامی مربوطه در آن دخیل بوده اند، از جمله فعالیتهای مرتبط با تولید یک کلاهک هسته‌ای برای موشک، نگران است. ایران ملزم است بطور کامل با آژانس در زمینه همه موضوعات باقیمانده بویژه موضوعاتی که نگرانی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران را بالا می برند، همکاری کند که این امر شامل اجازه دسترسی بدون تاخیر به همه سایتها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس است.

64. ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیرکل (GOV/2011/65) تحلیل مفصلی از اطلاعات در دسترس آژانس را ارائه کرد که نشان می‌داد ایران فعالیت‌هایی را اجرا کرده است که به ساخت یک وسیله انفجاری هسته‌ای ربط داشت. بنا بر ارزیابی آژانس، این اطلاعات روی هم رفته معتبر هستند. ایران نگرانی‌های آژانس را عمدتا به دلیل این که بر پایه ادعاهای بی اساس است، رد کرده است. آژانس از نوامبر 2011 اطلاعات بیشتری به دست آورده است که با تحلیل مندرج در آن ضمیمه هماهنگی بیشتری دارد.

65. همانگونه که در بالا اشاره شد (بند 3) آژانس و ایران توافق کردند تا همکاری بیشتری در مورد فعالیتهای راستی آزمائی از سوی آژانس به منظور حل و فصل همه مسائل کنونی و گذشته داشته باشند. هفت اقدام عملی که در گام دوم چارچوب همکاری اجرا می شوند، شامل ارائه "اطلاعات و توضیحات به آژانس به مظور ارزیابی نیاز و یا کاربرد بیان شده از سوی ایران برای تولید چاشنی های انفجاری الکتریکی (Exploding Bridge Wire detonators)" است.

66. آژانس همچنان خواستار دریافت پاسخ ایران به سوالات دقیق ارائه شده در مورد پارچین و کارشناس خارجی است و همچنین درخواست دسترسی به یک مکان خاص در سایت پارچین را دارد. از زمان اولین درخواست آژانس برای دسترسی، فعالیتهای گسترده ای در این مکان انجام شده است که توانایی آژانس را برای راستی آزمایی موثر بطور جدی تضعیف کرده است.

67. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، آژانس از طریق تصاویر ماهواره ای آنچه که به نظر می‌رسد مواد ساختمانی و باقیمانده های آن باشد را در محل مورد نظر مشاهده کرده است.

I. اطلاعات طراحی

68. چنانکه در بالا اشاره شد (بند 47) در 12 فوریه 2014 ایران یک پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز شده برای راکتور IR-40 را به آژانس ارائه کرد.

69. بر اساس مفاد موافقتنامه پادمانی و قطعنامه های شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم شده است تا مفاد کد اصلاح شده 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان را درباره ارائه زود هنگام اطلاعات طراحی اجرا کند.

J. پروتکل الحاقی

70. برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نکرده است. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبری درباره فقدان مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه دهد مگر این‌که و تا زمانی که ایران همکاری لازم را با آژانس داشته باشد، از جمله اجرای پروتکل الحاقی.

K. سایر موضوعات

71. در تاریخ 9 فوریه 2014، آژانس تایید کرد که هفت مجتمع سوخت تولید شده در ایران که حاوی اورانیوم غنی شده تا 20 درصد U-235 بود، در قلب راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) قرار گرفت. در همان تاریخ، آژانس مشاهده کرد که مجتمع سوخت مدل IR-40 کوچک (Mini IR-40 prototype) در استخر ذخیره قرار داشت.

72. از 10 فوریه 2014، یک صفحه سوخت شامل ترکیبی از U3O8 (تا 20 درصد غنی شده) و آلومینیم در تاسسیات مولیبدن، یدین و زنون (MIX) وجود داشت که از کارخانه ساخت صفحات سوخت منتقل شده و برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه با هدف حداکثر سازی تولید ایزوتوپ های مولیبدن99 ، زنون 133 و ید 132 مورد استفاده قرار گرفت.

73. در تاریخ 19 فوریه 2014، آژانس یک بازرسی از نیروگاه برق هسته‌ای بوشهر انجام داد؛ در آن زمان راکتور برای سوخت گذاری مجدد خاموش بود.

L. خلاصه:

74. درحالی که آژانس به فعالیت های راستی آزمایی در خصوص عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در تاسیسات هسته‌ای و مکان های خارج از تاسیسات هسته‌ای اعلام شده از سوی ایران که تحت توافقنامه پادمان هستند ادامه می دهد ، آژانس در وضعیتی قرار ندارد که اطمینان موثقی درباره فقدان فعالیت‌ها و مواد هسته ای اعلام نشده رائه کند و بنابراین نمی تواند نتیجه گیری کند که تمامی مواد هسته‌ای در ایران برای فعالیت‌های صلح آمیز هستند.

75. ایران در چارچوب دوره زمانی مشخص شده سه ماهه، شش اقدام عملی اولیه مندرج در ضمیمه چارچوب همکاری را اجرا کرده است. آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده از سوی ایران بوده و خواستار تبیین بیشتر برخی از این اطلاعات شده است.

76. در جریان جلسه فنی برگزار شده در تهران در تاریخ 8 و 9 فوریه 2014 ، آژانس و ایران درباره هفت اقدام عملی بعدی که تا 15 مه 2014 اجرایی می شود، توافق کردند. این توافق شامل یک اقدام مربوط به اطلاعات مندرج در ضمیمه گزارش مورخ نوامبر 2011 مدیرکل است.

77. بر اساس درخواست E3+3 و ایران و با تایید شورای حکام، ‌آژانس وظیفه نظارت و راستی آزمایی در ارتباط با اقدامات مندرج در برنامه اقدام مشترک را آغاز کرده است.

78. اقدامات اجراشده از سوی ایران و تعهدات بیشتری که این کشور برعهده گرفته است، گامی مثبت و رو به جلو را نشان می‌دهد اما کارهای زیادی باید صورت گیرد تا همه مسائل باقیمانده حل و فصل گردد.

79. مدیرکل به ارایه گزارشات خود به وقت مقتضی ادامه خواهد داد.

ضمیمه 1:

فهرست تاسیسات هسته‌یی اعلام شده و مکان‌های خارج از تاسیسات در ایران:

تهران:

1. راکتور تحقیقاتی تهران

2. تاسیسات تولید رادیو ایزوتوپ مولیبدونوم، یودین و زنون

3. آزمایشگاه چند منظوره جابر ابن حیان

اصفهان:

4. راکتور مینیاتوری منبع نوترون

5. راکتور آب سبک زیر بحران

6. راکتور آب سنگین انرژی صفر

7. تاسیسات تبدیل اورانیوم

8. کارخانه تولید سوخت

9. کارخانه تولید صفحه سوخت

10. کارخانه پودر UO2 غنی شده

نطنز:

11. کارخانه غنی‌سازی سوخت

12. کارخانه غنی‌سازی سوخت پیلوت

فردو:

13. کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو

اراک:

14. راکتور تحقیقاتی هسته‌یی ایران

کرج:

15. انبار زباله کرج

بوشهر:

16. کارخانه نیروگاه هسته‌یی بوشهر

دارخوین:

17. نیروگاه برق هسته‌یی 360 مگاواتی

مکان‌های خارج از تاسیسات:

نه مکان (همه داخل بیمارستان‌ها قرار دارند)

ضمیمه 2:

نمودار 1: وضعیت سانتریفیوژها در ایران

توضیحات نمودار:

تعداد کل سانتریفیوژهای نصب شده

تعداد سانتریفیوژهای غنی‌سازی پنج درصد

تعداد سانتریفیوژهای غنی‌سازی 20 درصد

جدول شماره 1: خلاصه تولید و شمارش UF6

غنی‌سازی	کمیت	تاریخ
طبیعی	550000 کیلوگرم	26 اکتبر 2013	تولید شده در UCF
طبیعی	118470 کیلوگرم	5 نوامبر 2013	تزریق شده به FEP
بیش از 5 درصد	10357 کیلوگرم	5 نوامبر 2013	تولید شده در FEP
بیش از 5 درصد	1540.8 کیلوگرم	25 اکتبر 2013	تزریق شده به PFEP
بیش از 20 درصد	189.0 کیلوگرم	25 اکتبر 2013	تولید شده در PFEP
بیش از 5 درصد	1609.3 کیلوگرم	اول نوامبر 2013	تزریق شده به FFEP
بیش از 20 درصد	221.4 کیلوگرم	اول نوامبر 2013	تولید شده در FFEP

جدول شماره 2:فهرست UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235

410.4 کیلوگرم	تولید شده در FFEP و PFEP
213.5 کیلوگرم	تزریق شده در پروسه تبدیل
1.6 کیلوگرم	تضعیف شده
196 کیلوگرم	ذخیره شده در UF6

جدول شماره 3: تبدیل در UCF

انتقال یافته به FMP	کمیت تولید شده	روند تبدیل
24 کیلوگرم U	24 کیلوگرم U	UF6 (3/4 U-235 به UO2
11 524 کیلوگرم U	11524 کیلوگرم U	UOC طبیعی به UOC

جدول شماره 4: تولید سوخت در FMP

تعداد تابش‌یافته‌ها	جرم واحد	غنی‌سازی	تعداد تولید شده	موارد
1	500	اورانیوم طبیعی	3	میله سوخت آزمایشی برای راکتور IR-40
-	500	3.4 درصد	2	میله سوخت آزمایشی
1	6000	3.4 درصد	2	مجتمع میله سوخت
1	10000	اورانیوم طبیعی	1	مجتمع سوخت کوچک IR-40
N/A	35500	اورانیوم طبیعی	36	مجتمع سوخت پوروتایپ (نمونه اولیه)IR-40
-	36500	اورانیوم طبیعی	10	مجتمع سوخت IR-40

جدول شماره 5: تبدیل UF6 غنی شده تا 20 درصد به U3O8 در FPFP

کمیت تولید شده	کمیت خوراک
88.4 کیلوگرم U از U3O8	213.5 کیلوگرم UF6 (144.2 کیلوگرم U)

جدول شماره 6: تولید سوخت TRR در FPFP

تابش داده شده	حضور در TRR	جرم واحد	غن‌سازی	تعداد تولید شده	موارد
1	2	5	اورانیوم طبیعی	4	صفحه آزمایشی TRR(N/U)
2	5	75	19 درصد	5	صفحه آزمایشی TRR
3	5	1000	19 درصد	6	عنصر سوخت کنترل TRR
2	14	1400	19 درصد	16	عنصر سوخت استاندارد TRR
-	1	550	19 درصد	1	مجتمع آزمایشی (با هشت صفحه)

ضمیمه شماره 3

بروزرسانی اجرای " اقدامات داوطلبانه " که از سوی ایران پیرامون برنامه مشترک اقدام مورد توافق میان ایران و کشورهای E3+3 در 24 نوامبر 2013 برعهده گرفته شده است

آژانس تایید می کند که از 20 فوریه 2014، ایران:

1. در هیچیک از تاسیسات اعلام شده خود غنی سازی بالاتر از 5 درصد U-235 را انجام نمی دهد.

2. در هیچیک از تاسیسات اعلام شده خود از آبشارهای دارای ارایش متصل بهره برداری نمی کند.

3. در کارخانه غنی سازی فردو (PFEP) در حال رقیق سازی UF6 با غنای 20 درصد U-235 می باشد.

4. در کارخانه ساخت صفحات سوخت (FPFP) در حال تبدیل UF6 غنی شده 20 درصد U-235 به U3O8 می باشد.

5. در کارخانه ساخت صفحات سوخت (FPFP) هیچ گونه خط فراوری برای تبدیل مجدد اکسیدهای اورانیوم غنی‌شده 20 درصد از U-235 به UF6 اورانیوم 20 درصد U-235 ندارد.

6. هیچگونه پیشرفت جدیدی در فعالیت‌های خود در کارخانه غنی سازی سوخت (FEP) و کارخانه غنی سازی سوخت فردو (FFEP) و راکتور اراک (IR-40) شامل تولید و آزمایش سوخت برای راکتور IR-40 انجام نداده است.

7. یک پرسشنامه اطلاعات طراحی برای راکتور IR-40 ارائه و موافقت کرده تا گام‌هایی را در راستای توافق برای جمع‌بندی رویکرد پادمانی راکتور بردارد.

8. در حال ادامه ساخت کارخانه پودر غنی‌شده اکسید اورانیوم (EUPP) برای تبدیل UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 به اکسید می باشد و از این رو هنوز تبدیل اکسید UF6 " تازه غنی شده " تا 5 درصد U-235 را شروع نکرده است.

9. در حال ادامه "اقدامات تحقیق و توسعه پادمانی" در کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) شامل "اقدامات تحقیق و توسعه" می باشد و به استفاده نکردن از این رویه ها برای انباشت اورانیوم غنی شده ادامه می دهد.

10. فعالیتهای مرتبط با بازفراوری را در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات مولبیدن، یدین و زنون (MIX) یا در هر یک از تاسیسات دیگری که آژانس به آنها دسترسی دارد، انجام نمی‌دهد.

11. اطلاعات و دسترسی مدیریت شده به معدن و آسیاب اورانیوم در گچین را ارائه کرده است.

12. اجازه دسترسی روزانه به تاسیسات هسته‌ای در نطنز و فردو را داده است، و

13. دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های تولید سانتریفیوژ، تاسیسات کارگاه‌ها و انبارهای تولید روتور سانتریفیوژ و اطلاعات ارائه شده در مورد آنها را ارایه کرده است.

تغییر قراردادهای نفتی پس از 112 سال

باید دید آنچه مسوولان ایرانی را متقاعد بر تغییر و تحول قراردادها کرده که سابقه بلند بالایی در صنعت نفت ایران دارد، چیست؟ قراردادهایی که برای توسعه میدان‌های هیدروکربوری در دنیا به کار می‌رود، به سه دسته کلی «قراردادهای امتیازی»، «قراردادهای مشارکتی» و «قراردادهای خدماتی» تقسیم‌بندی می‌شوند که بر اساس قراردادهای امتیازی، دولت امتیاز اکتشاف و تولید نفت را در منطقه‌یی مشخص و برای دوره زمانی معینی به شرکت عملیاتی واگذار می‌کند. این شرکت، پس از سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از ذخایر هیدروکربوری، بهره مالکانه و مالیات به دولت پرداخت می‌کند.

از دارسی تا...
در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، 25 قرارداد برای اکتشاف و بهره‌برداری از ذخایر نفت و گاز ایران امضا شد که چهار قرارداد به صورت امتیازی، 11 قرارداد به صورت مشارکت در تولید و سود و 9  قرارداد به صورت خدماتی همراه با ریسک بوده، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تمام قراردادهایی که برای توسعه میدان‌های هیدروکربوری ایران نهایی شده، از نوع خاصی از قراردادهای خدماتی بوده است که بیع متقابل نامیده شده‌اند.

قرارداد پر اما و اگر دارسی نخستین قرارداد نفتی امتیازی ایران و البته، قدیمی‌ترین نوع قرارداد در ایران است که در سال 1280 منعقد شد. قرارداد 1933 نیز به دنبال نهایی شدن این امتیازنامه امضا شد که تا زمان ملی شدن صنعت نفت ایران، اعتبار داشت.

بر اساس این قراردادها، انحصار بهره‌برداری از منابع هیدروکربوری ایران در محدوده وسیعی از جنوب کشور، به عهده طرف قرارداد گذاشته شده بود و دولت بخشی از درآمدهای حاصل از توسعه این منابع را دریافت می‌کرد، اما هیچ دخالتی در اجرای قرارداد نداشت و تنها پذیره نقدی، سهام، بهره مالکانه و درصد مشخصی از سود اضافی را دریافت می‌کرد، ضمن آنکه طرف قرارداد، باید فرآورده‌های نفتی مورد نیاز داخلی را با تخفیف تامین می‌کرد، مالکیت تاسیساتی را که برای اجرایی کردن این قراردادها احداث می‌کرد، در پایان کار به دولت منتقل و نیروی کار غیرماهر خود را از ایران تامین می‌کرد، هرچند که در قرارداد 1933 ، شرایطی برای سرمایه‌گذاری برای آموزش کارکنان ایرانی و به کارگیری آنها در صنعت نفت نیز در نظر گرفته شد.

قرارداد کنسرسیوم نیز نوعی قرارداد امتیازی به شمار می‌رود که در سال 1333 خورشیدی (1954 میلادی) بین دولت ایران و کنسرسیومی از شرکت‌های امریکایی «استاندارد نیوجرسی»، «استاندارد کالیفرنیا»، «سوکونی»، «گلف ایل» و «تگزاس»، شرکت نفت ایران و انگلیس، شرکت نفت شل و شرکت نفت فرانسه امضا شد و بر اساس آن، شرکت‌های عامل با تابعیت هلندی که طبق قوانین ایران ثبت شده بودند و اساسنامه آنها نیز به تایید ایران رسیده بود، با ضمانت اعضای کنسرسیوم، عملیات اکتشاف، تولید، پالایش و فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی را به عهده گرفتند. بعد از قراردادهای امتیازی در ایران قراردادهای مشارکتی باب شد بر اساس این قرارداد مشارکت طرف‌های قرارداد در هزینه‌های توسعه، بهره‌برداری یا تولید شکل گرفته‌اند.

قراردادهای «سریپ»، «ایپاک» و «سافایر»، نخستین قراردادهایی هستند که در فاصله سال‌های 1957 و 1958 میلادی، به صورت مشارکتی در صنعت نفت ایران امضا شدند و بر اساس آنها، دولت افزون بر مالیات بر درآمد، 50  درصد نفت تولید شده را نیز دریافت می‌کرد. قراردادهای «ایمینوکو»، «ایرپکو»، «لاپکو»، «پگوپگو»، «دوپکو» و «FPC» نیز در سال 1965 میلادی (1344  خورشیدی) به همین شیوه امضا شدند و طرف‌های قرارداد، با قبول خطرپذیری اکتشاف، تمام هزینه‌های اکتشافی را نیز به عهده گرفتند.

دولت نیز افزون بر مالیات بر درآمد، 50 درصد نفت خام تولیدی، بهره مالکانه و پذیره‌های نقدی (در زمان عقد قرارداد) و بهره‌برداری (به ازای اضافه تولید بیش از میزان مقرر در قرارداد) را دریافت می‌کرد. قراردادهای «اینپکو»، «بوشکو» و «هوپکو» آخرین قراردادهای مشارکتی در صنعت نفت ایران به شمار می‌روند که در سال 1350 (1971  میلادی) امضا شدند و افزون بر پرداخت‌هایی که در قراردادهای مشارکتی پیشین به دولت ایران پیش‌بینی شده بودند، میزان بهره مالکانه که از سهم طرف خارجی کم می‌شد، به میزان تولید وابسته شد. بر اساس این قراردادها، عملیات اکتشاف، توسعه و بهره‌برداری به عهده شرکت‌های سهامی مشترکی که با سهام مساوی بین ایران و طرف قرارداد تشکیل می‌شدند، گذاشته شد و به جز قرارداد «سریپ» که شرکت مشترک، شخصیت حقوقی مستقلی داشت و هر دو طرف تمام تعهدات خود را از طریق آن دنبال می‌کردند، شرکت‌های مشترک در بقیه قراردادها، شخصیت حقوقی جداگانه‌یی نداشتند و به صورت غیرانتفاعی اداره می‌شدند.

ساختار قراردادهای مشارکت در صنعت نفت ایران در گذشته به گونه‌یی تعریف شده بود که تصمیم‌گیری‌های یک طرفه دولت، به تنهایی در تعیین حاکمیت بر منابع هیدروکربوری نافذ نبود و در عمل، حق حاکمیت ایران برای کنترل تضعیف می‌شد. در شرایط کنونی نیز چون ارزش سهام شرکت‌های نفتی در محاسبات جدید، بر اساس نسبت ذخایری که در اختیار دارند بر میزان تولید آنها تعیین می‌شود، بیشتر شرکت‌های بین‌المللی فعال در صنعت نفت، به دنبال شراکت در تولید هستند تا با شریک شدن در منابع زیرزمینی و ثبت آن به عنوان ذخایر هیدروکربوری در اختیار خود، ارزش سهم و سود خود را افزایش دهند، هرچند پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، قانون اساسی انعقاد هر قراردادی را بر اساس مشارکت در تولید برای توسعه میدان‌های هیدروکربوری کشور ممنوع کرد.

سهیم بودن شرکت خارجی در تعیین میزان تولید و تضعیف حق حاکمیت ملی بر منابع کشور اصلی‌ترین علت این تصمیم اعلام شده است، هرچند تمایل شرکت‌های نفتی به شراکت در تولید، بدون اعمال نظر در میزان تولید، در سال‌های اخیر سبب شد شیوه جدیدی از این نوع قراردادها در صنعت نفت دنیا رایج شود که این هدف را بدون آنکه اصل حاکمیت ملی کشور میزبان را بر منابع خود زیر سوال ببرد، محقق می‌کند ولی ماهیت طولانی مدت بودن این قراردادها که دست کم برای دوره‌هایی 20 تا 25 ساله منعقد می‌شوند و تصمیم‌گیری مشترک در مورد تولید و مدیریت مخزن، خطرپذیری‌های خاص خود را دارد که امضا‌کنندگان این قراردادها در نظر می‌گیرند.

بعد از این قراردادها وزارت نفت به سمت قراردادهای خدماتی رفت قراردادها که همراه با خطرپذیری، تنها نوعی از قراردادهای خدماتی است که در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران برای توسعه صنعت نفت کشور به کار گرفته شدند و در بیشتر آنها طرف قرارداد، مسوولیت و خطرپذیری اکتشاف و تغییر قیمت‌ها را به عهده داشت، هرچند پس از کشف احتمالی نفت، فروش نفت حاصل از اجرای پروژه را در طول مدت قرارداد به عهده می‌گرفت.

از این نوع قراردادها می‌توان به قراردادهای «اراپ»، «اکوگو» و «کنیران» اشاره کرد. پس از این قراردادها، شش قرارداد دیگر به صورت پیمانکاری در سال 1974 میلادی (1353  خورشیدی) امضا شدند که شامل قرارداد با شرکت «اولترامار»، قرارداد «شیراز»، قرارداد «آبادان»، قرارداد با شرکت «آجیپ اس. پی. آ»، قرارداد با شرکت «پان کانادین پترولیوم»، قرارداد با شرکت نفت «اشلند» و قرارداد با شرکت «فراننرده پترول» می‌شود.

بیع متقابل پای قراردادهای نفتی ایران نشست
پس از انقلاب گونه‌یی از قراردادهای خرید خدمت باب شد که، پس از اعمال تغییراتی متناسب با قانون اساسی کشور، برای توسعه صنعت نفت به کار گرفته می‌شد که تامین مالی و استفاده از فناوری روزآمد در اجرای پروژه‌های توسعه بخش بالادستی این صنعت، اصلی‌ترین هدف از تدوین آنها به شمار می‌رود. این قراردادها که با عنوان کلی «بیع متقابل» در صنعت نفت ایران شناخته شده‌اند، نخستین‌بار در قانون برنامه دوم توسعه، مورد توجه قرار گرفتند.

این قراردادها که پای همه قراردادهای نفتی پس از انقلاب می‌نشستند روزگاری به محل اعتراض کارشناسان به وزارت نفت شد. روش خاص بازپرداخت هزینه‌های نفتی، این قراردادها را از دیگر انواع قراردادهای خدماتی متمایز کرده است، به گونه‌یی که تجربه‌یی جدید برای صنعت نفت ایران و حتی دنیا به شمار می‌رود و بر اساس آنها، نوعی تعامل متقابل با سرمایه‌گذار خارجی و روشی برای تامین سرمایه برای اجرای طرح جامع توسعه میدان‌های نفتی تعریف می‌شود.

بر اساس این شیوه قراردادی، طرف قرارداد با شرکت ملی نفت ایران، مسولیت تامین مالی و اجرای کل پروژه را تا مرحله تولید به عهده می‌گیرد و تامین انواع ماشین‌آلات و تجهیزات فنی و به کارگیری کارشناسان مورد نیاز و پیمانکاران فرعی و نظارت بر فعالیت آنها نیز به عهده این شرکت، به عنوان پیمانکار اصلی، گذاشته می‌شود، ضمن آنکه شرکت ملی نفت ایران به عنوان نماینده دولت، افزون بر امضای قرارداد اجرای طرح جامع توسعه میدان هیدروکربوری با طرف قرارداد، قراردادهای جانبی دیگری را مانند موافقتنامه فروش درازمدت نفت خام با پیمانکار امضا می‌کند که بر اساس آن، پس از اجرای عملیات توسعه و تحقق میزان تولیدی که در قرارداد تعیین شده است، تمام هزینه‌ها به همراه حق الزحمه، ریسک و هزینه‌های مالی از محل تولیدات میدان بازپرداخت می‌شود که به صورت فروش نفت به قیمت روز و در سقف حداکثر 60 درصد از تولید میدان به شرکت پیمانکار، انجام خواهد شد.

در نتیجه پیمانکار هیچ حق مالکانه مستقیمی بر مخازن نفتی یا نفت تولیدی نخواهد داشت، ضمن آنکه با پایان موفق عملیات توسعه و دسترسی به هدف‌های طرح جامع توسعه، پیمانکار مکلف است میدان توسعه‌یافته را به همراه تمام تجهیزات، تاسیسات و پرونده‌های فنی، مالی و قراردادی به شرکت ملی نفت ایران تحویل دهد که سبب می‌شود این شرکت حق هیچ نوع دخل و تصرف، مدیریت یا کنترلی در دوره تولید و بهره‌برداری از میدان نداشته باشد. عملیات توسعه و بهره‌برداری از میدان‌های نفتی با استفاده از قراردادهای بیع متقابل، به‌طور معمول بین 3 تا 5 سال، طول می‌کشد و دوره زمانی بازپرداخت هزینه‌ها نیز به طور میانگین 7 تا 9 سال تعیین شده است. پیمانکاران قراردادهای بیع متقابل، به تدریج، به جز مسوولیت توسعه میدان‌های هیدروکربوری کشور، تعهدهای دیگری را نیز به عهده گرفته‌اند، از جمله استفاده از حداکثر توان داخلی، آموزش کارکنان ایرانی، پاداش و جریمه در صورت محقق شدن یا نشدن برنامه تولید از میدان، طبق قرارداد و انتقال فناوری، در قراردادهای بیع متقابل مورد توجه قرار گرفته است.

انعقاد قراردادهای نفتی مختلف با این شیوه موجب شد تا بعد از چند سال کارشناسان با دید انتقاد به این قراردادها نگاه کنند و به دلیل حق مالکیتی که بر این قراردادها می‌رفت خواستار تغییر این قراردادها شوند و شاید بعد از شرایطی که بعد از توافق ژنو حاصل شد دلیلی شد بر عزم و اراده بر تغییر قراردادهای نفتی به آن گونه که امروز شاهد آن هستیم.

پارلمان اوکراین وزیر کشور را برکنار کرد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از آسوشیتدپرس، نمایندگان پارلمان اوکراین بعدازظهر امروز (جمعه) رأی به برکناری "ویتالی زاخارشنکو" وزیر کشور اوکراین به‌خاطر اعمال خشونت علیه معترضان دادند.

نمایندگان پارلمان اوکراین امروز همچنین قانونی را به تصویب رساندند که بر اساس آن نخست‌وزیر سابق این کشور از زندان آزاد می‌شود.

این در حالی است که مخالفان اوکراین و رئیس جمهور این کشور نیز امروز توافقی را امضا کردند که بر اساس آن انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام برگزار خواهد شد.

عرضه گسترده بنزین یورو 4

معاون وزیر نفت با اشاره به توزیع روزانه 8 میلیون لیتر بنزین یورو 4 در جایگاه‌های تهران و کرج، اعلام کرد: همزمان با فرا رسیدن نوروز کل عرضه بنزین یورو 4 در جایگاه‌های سوخت تهران با استاندارد یورو چهار خواهد بود.

عباس کاظمی در گفتگو با مهر درباره آخرین وضعیت عرضه بنزین با استاندارد یورو چهار اتحادیه اروپا در سطح جایگاه های سوخت کلانشهرهای کشور، گفت: هم اکنون عرضه بنزین یورو چهار در برخی از جایگاه های تهران، کرج و اراک آغاز شده است.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با اعلام اینکه تا پایان اسفند ماه سالجاری کل عرضه بنزین در سطح جایگاه های سوخت تهران و کرج با استاندارد یورو چهار انجام خواهد شد، تصریح کرد: در حال حاضر به طور متوسط روزانه حدود 7.5 تا 8 میلیون لیتر بنزین یورو چهار در سطح تهران و کرج عرضه می شود.

معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه برای ایام نوروز بنزین یورو 4 به صورت گسترده عرضه خواهد شد، بیان کرد: هم اکنون تدابیر لازم برای عرضه گسترده بنزین یورو چهار در دستور کار شرکت ملی پالایش و پخش نفتی قرار گرفته است.

این عضو هیات مدیره شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، خاطرنشان کرد: عرضه بنزین پاک در ٧٠ درصد از جایگاه های شهر تهران در حال انجام است و به زودی بر میزان تولید و عرضه این سوخت پاک افزوده خواهد شد.

شاهرخ خسروانی معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اواسط دی ماه از توزیع بنزین یورو 4 در نیمی از جایگاه‌های تهران و کرج خبر داده بود اما در جدیدترین اظهارنظر خود در اوایل بهمن ماه از افزایش عرضه بنزین یورو چهار در این دو کلانشهر تا بهار سال آینده وعده داده بود.

این مقام مسئول همچنین سه شهر اهواز، مشهد و شیراز را نیز از دیگر شهرهایی نام برد که بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا پایان خرداد ماه سال آینده تحت پوشش حداکثری توزیع بنزین پاک قرار خواهند گرفت.

به گزارش مهر، هم اکنون بنزین با دو عدد اکتان 87 و 90 در قالب بنزین معمولی و سوپر در جایگاه‌ها عرضه می شود که افزایش عدد اکتان و درجه آرام سوزی بنزین یکی از سیاست‌های در دست اجرای وزارت نفت است.

از این رو با توزیع بنزین یورو چهار عدد اکتان کل بنزین عرضه شده در سطح کشور به بالای 90 افزایش می‌یابد که افزایش درجه آرام سوزی بنزین علاوه بر کاهش مصرف منجر به ارتقای راندمان احتراق سوخت در موتور خودروها خواهد شد.

کاهش میزان گوگرد به کمتر از 40 پی.پی.ام و حذف برخی از مواد آلاینده از ترکیب بنزین دومین ویژگی تولید این فرآورده نفتی در پالایشگاه‌های موجود نفت است، بر این اساس آروماتیک‌ها و بنزن به عنوان فرآورده‌های شیمیایی از ترکیب بنزین به طور کامل حذف خواهد شد.

علاوه بر ترکیبات حلقوی همچون آروماتیک‌ها، حذف MTBE هم از ترکیب بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها در دستور کار شرکت ملی پالایش و پخش نفتی قرار گرفته است.