به گزارش خبرنگار مهر، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان
شامگاه دوشنبه با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره اقدامات صورت
گرفته از سوی ایران در اولین روز اجرای برنامه اقدام مشترک با اشاره به
اینکه یک سری اقدامات متقابل و همزمان از سوی دو طرف باید صورت می گرفت،
گفت: اقدامات ایران در دو بخش غنی سازی و رآکتور آب سنگین اراک بود که
پذیرفتیم برای شش ماه از تولید اورانیوم 20 درصد اهتراز کنیم.
وی با بیان اینکه باید اتصال بین سانتریفیوژها و آبشارها را متوقف می
کردیم اظهار داشت: صبح امروز ابتدا در نطنز و حوالی ظهر در فوردو این کار
انجام شد، در خصوص آب سنگین نیز این گونه پذیرفتیم که آب سنگین به رآکتور
اراک منتقل نشود که البته اکنون جای انتقال نیز وجود ندارد چرا که کارخانه
اراک تکمیل نشده و انتقال سوخت ضرورتی ندارد.
صالحی گفت: بازرسان از انبارهای رآکتور اراک بازدید کردند که نه آب سنگین و نه مجتمع سوخت در آنها وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه بخش دیگری از غنی سازی در اصفهان است اظهار داشت: اورانیوم اصفهان UF6 غنی شده است که حالت گاز دارد و نگهداری آن مشکل است. قرار شد از 96 کیلوگرم اورانیوم UFC بیست درصد نصف آن به Uco8
تبدیل شود که از امروز تبدیل 100 کیلوگرم از آن آغاز شد و 100 کیلوی مابقی
را نیز باید رقیق کنیم که البته آنها به این موضوع اصرار داشتند و ما
توجیهی در آن نمی دیدیم اما به هر حال آنها نیز نیاز دارند که به افکار
عمومی خود بقبولانند امتیازی را از ایران گرفته اند و ما هم پذیرفتیم.
صالحی افزود: اتفاقا از این فرصت استفاده کردیم و مقداری از اورانیومی را
که در گذشته تولید کرده بودیم و استاندارد نبود با مخلوط کردن این اورانیوم
رقیق شده به حالت استاندارد درآوریم که بر این اساس 100 کیلوگرم غنی سازی
20 درصد تبدیل به 450 کیلو اورانیوم 5 درصد خواهد شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: بازرسان از اورانیوم موجود در
اصفهان حسابداری کردند و در مکان‌هایی که دستگاههای پرس داشتیم بازدید
انجام دادند در ابتدا می خواستند مهر و موم کنند که ما قبول نکردیم و تنها
قبول کردیم که به صورت موقتی روی کوره دوربین نصب کنند که اطمینان حاصل
کنند برای قرص سوخت اقدام نمی کنیم.
صالحی در پاسخ به سئوالی در این باره که آبشار چیست گفت: هر سانتریفیوژ یک
ماشین به طول 2 متر و قطر نیم متر است 164 سانتریفیوژ که کنار هم قرار
گیرند یک آبشار یا زنجیره هستند و در حال حاضر در نطنز دو زنجیره 164 تایی و
در فردو 4 زنجیره داریم که در نطنز به یک زنجیر اورانیوم طبیعی تزریق و 5
درصد دریافت می‌کردیم و از زنجیره دیگر اورانیوم 20 درصد می گرفتیم.
وی افزود: بر این اساس در ماه 10 کیلو غنی‌سازی 20 درصد در فردو و 5 کیلو
در نطنز تولید می کردیم و به طور کلی ماهانه 15 کیلو اورانیوم 20 درصد
تولید می‌شد که این عمل را داوطلبانه تعلیق کردیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: تنها شش آبشار اورانیوم 20 درصد
تولید می کردند و این در حالی است که 9 هزار سانتریفیوژ داریم که 5 درصد
تولید می کنند و محور کار ما در غنی سازی 5 درصد است و اکنون نیز به اندازه
ای تولید 20 درصد داشته ایم که در صورت کار دائم رآکتورها برای 3 تا 4 سال
ذخیره سوخت داریم و تولید بیشتر مفهومی ندارد.
صالحی با بیان اینکه با تعلیق 20 درصد چیزی از دست ندادیم تصریح کرد:
اتفاقا با این تعلیق برای حفظ اورانیوم برای بوشهر که 5 درصد است اقدام
کردیم.
وی افزود: هر یک کیلو اورانیوم 20 درصد 100 کیلو از اورانیوم طبیعی را
استفاده می کند که رقم بالایی است و ما می خواهیم ذخایر خود را برای
بکارگیری در نیروگاههای برق از جمله بوشهر استفاده کنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سئوال که گفته می شود 12 آبشار
داریم که وارد مدار نشده اند بیان کرد: 12 آبشار در فوردو هیچ وقت کار نمی
کرده اند و این آبشارها از دولت سابق نیز کار نمی کرده است. آبشارها را در
همان زمان کاشتند بنا به تصمیمات سیاسی که درست هم بود به آنها گاز تزریق
نمی شد.
صالحی تصریح کرد: ما حدود 9 هزار سانتریفیوژ دیگر داریم که هزار
سانتریفیوژ از نسل دوم و در نطنز است و به آنها نیز گاز تزریق نشده است.
وی گفت: امروز دیدم که یکی از رسانه ها اعلام کرده 70 درصد غنی سازی فردو
متوقف شده و متوجه نشدم این درصد چقدر حساب شده است ما تنها غنی سازی 20
درصد را تعلیق کردیم و آبشارهای تعلیق 20 درصد از کار نمی ایستند بلکه 5
درصد تولید می کنند اتصال بین آنها قطع شده و از این پس تولید 5 درصد ما
افزایش می یابد.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره رآکتور آب سنگین اراک بیان کرد: در اذهان
این طور مطرح شده که رآکتور کار می کند و اکنون کار آن متوقف شده است
رآکتور آب سنگین اراک هنوز تمام نشده و 20 درصد از کارش باقی مانده است.
صالحی ادامه داد: سایت خنداب اراک یک سایت بزرگ است ما در اراک دو کارخانه
بزرگ داریم که یکی از آنها تمام شده که کارخانه آب سنگین است و رآکتور
دیگر که 40 مگاواتی آب سنگین است هنوز به پایان نرسیده و اتمام کار آن حدود
3 سال طول می کشد و حتی اگر تمام شود نیز یک سال زمان می برد تا تست های
مختلف را روی آن انجام دهیم و در طول شش ماه چیزی را از دست نمی دهیم.
وی گفت: ضمنا ما بر اساس توافقنامه پذیرفتیم که بخشی از تجهیزات را نصب
نکنیم که اصلا برخی از آنها در طول شش ماه امکان نصب نداشتند و حتی اگر
چنین تفاهم نامه ای نیز امضا نمی شد برخی از تجهیزات را اصلا نصب نمی
کردیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سئوال دیگری درباره فرآوری و اینکه بر
اساس توافق فرآوری ایران متوقف شده اظهار داشت: ما فرآوری را از نظر
آزمایشگاهی در سال 2001 و 2002 انجام دادیم و در سال 2003 نیز گزارشی را به
آژانس ارائه کردیم که فرآوری آزمایشی انجام شده و دیگر نیازی به آن
نداریم.
صالحی با بیان اینکه بازفرآوری یعنی جداسازی عناصری که به صورت واکنشی در
سوخت زمانی که در جنب رآکتور قرار می گیرند که ما اصلا نیازی به بازفرآوری
نداریم.
وی در پاسخ به سئوالی درباره اظهارات غربی ها در مورد پلوتونیوم و اینکه
فعالیت های ایران صلح آمیز نیست بیان کرد: سر و صدایی که آنها می کنند از
نظر فنی بی اساس و بی پایه است ما حاضریم با دانشمندان آنها در یک رسانه
بین المللی بنشینیم و به سئوالاتشان پاسخ دهیم و مردم قضاوت کنند که منطق
علمی کدام صادق است.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: آنها می گویند می توانیم از پلوتونیوم
تولیدی برای مقاصد غیر صلح آمیز استفاده کنید و ما می گوییم از این سوخت
تنها برای یک سال در رآکتور می توان استفاده کرد چرا که وقتی سوخت یک سال
می ماند عناصر سمی مانند پلوتونیوم 40 درصد حاصل می شود که مزاحم است و
جداسازی آن در فضای عادی ممکن نیست.
صالحی با بیان اینکه ما از حق فرآوری و هیچ حقی در زمینه فناوری هسته ای
عدول نکردیم اظهار داشت: داوطلبانه گفتیم که غنی سازی خود را در 5 درصد نگه
می داریم و اگر بیشتر نیاز داشته باشیم آنها باید تضمین دهند که تامین
کنند و در غیر این صورت ما مجددا تولید خواهیم کرد. ما اکنون امکان تولید
غنی سازی در هر سطحی را داریم.
وی در این باره که آمریکا بعد از اجرای توافق ژنو اعلام کرد که تعلیق به
مفهوم برچیده شدن غنی سازی ایران است و چقدر زمان برای بازگشت نیاز است
گفت: تنها چند ساعت باری بازگشت به حالت اولیه نیاز است زنجیره ها سر
جایشان هستند ما مقداری به آنها حق می دهیم که بگویند کاری انجام داده ایم و
نباید زیاد سخت بگیریم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سئوال که چرا می گویند ایران
عقبگرد کرده است اظهار داشت: آنها می گویند ذخایر 20 درصد را به صورت گاز
در سطحی نگهدارید که بحرانی نباشد آنها خواستند که جلوی ذخیره را بگیرند تا
تولید 90 درصد به زمان بیشتری نیاز داشته باشد این در حالی است که ما
بارها گفته ایم بدنبال تولید و انباشت سلاح هسته ای نیستیم و آنها بدنبال
منطق نیستند.
صالحی با اشاره به اینکه با شفاف سازی، حکمت سیاسی، ارشادات مقام معظم
رهبری و کمک رئیس جمهور، وحدت و انسجام در کشور ایجاد کرده ایم خاطرنشان
کرد: ملت مطمئن باشند مسئولین در جهت تامین منافع ملی و در چارچوب عزت عمل
می کنند تصمیمات شخصی نیست و در مذاکرات فراوان به جمع بندی می رسیم.
وی تاکید کرد: تفاهم نامه را باید در شرایط زمانی و مکانی بسنجیم تا به
امروز دست برتر با ایران بوده است و اگر تفاهم نامه هم امضا نمی شد ممکن
بود بنده به عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی به مسئولین بگویم که تولید غنی
سازی 20 درصد کافی است. آنها تلاش می کنند جلوی اجماع داخلی ما را بگیرند و
باید در این زمینه هوشیار باشیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره موضوع تحقیق و توسعه در توافقنامه ژنو بیان
کرد: یک ماه پیش سانتریفیوژ جدیدی را به آژانس اعلام کردیم که باعث حساسیت
زیاد آنها شد با افزایش نفرات سازمان در تیم مذاکره کننده در این زمینه به
توافق رسیدیم که سانتریفیوژ جدید شناسنامه دار شود. سانتریفیوژهای قدیمی
در عملکرد 1.5 واحد تبدیل اورانیوم داشتند و سانتریفیوژ جدید 24 واحد که 15
برابر سانتریفیوژهای قدیمی است.
صالحی گفت: بر اساس توافق در تحقیق و توسعه ما می توانیم روی
سانتریفیوژها کار کنیم و نمی توانیم آنها را در گود ببریم یعنی تحقیقات
برای تولید نیست البته اورانیوم را غنی می کنیم ولی دوباره مخلوط می کنیم.
وی تاکید کرد: البته در مورد سانتریفیوژ جدید ما یک ماشین را برده بودیم
که گاز تزریق کنیم و آنها در ابتدا می گفتند که باید سانتریفیوژ را نابود
کنید بعد از گفت و شنود پذیرفتند که این حرف بیراهه است و ما فعلا قبول
کردیم که گاز تزریق نکنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سئوال که چرا ایران اطلاعات را در
اختیار آژانس قرار می دهد به تفاهم نامه سه ماه پیش ایران و آژانس اشاره
کرد و گفت: در آن تفاهم نامه 6 تقاضا وجود داشت که برای تلطیف فضا
پذیرفتیم. بازدید از اراک و معدن گچین بر اساس پادمان ضرورتی ندارد و آنها
در گذشته نیز 2 بار بازدید کرده بودند ولی ما پذیرفتیم یک بار دیگر این
بازدید صورت گیرد البته بازدید با بازرسی فرق دارد و انعکاس این بازدید نیز
در گزارش آخر آمانو به شورای حکام مثبت بود.
صالحی با اشاره به مذاکرات ایران و آژانس در 19 بهمن ماه تصریح کرد:
کارشناسان آژانس برای بررسی فاز بعدی همکاری ها به ایران می آیند و اقدامات
سازمان انرژی اتمی و آژانس سایه مثبتی بر روند مذاکرات هسته ای داشته است.
پرشین تحلیل-بهمن92