شاخص که پس از 14ماه به زیر 70هزار واحد سقوط کرده بود و افتی 6400واحدی را طی دوهفته تجربه میکرد، روز گذشته مثبت شد اما با نزول در میانه بازار نشان داد این روند مثبت ادامهدار نیست.
ریزش بورس دلایل متعددی دارد که بخش بزرگی از
آن به افت قیمت فلزات جهانی و نفت و کسری بودجه درسال جاری و آینده مربوط
میشود. کاهش قیمت جهانی نفت بر روی محصولات پتروشیمی و کاهش قیمت فلزات
جهانی روی سهام معدنیها اثر منفی داشتهاند. انتظار میرفت با کاهش شدید
شاخص در روزهای گذشته بورس یک برگشت مقطعی داشته باشد که دیروز محقق شد،
اما شاخص حتی یکروز هم نتوانست روند صعودی خود را حفظ کند و در میانه
بازار و گشایش نماد صنایع ملی مس روند نزولی به خود گرفت و با اندکی افت در
کانال 69هزار واحد متوقف ماند. دیروز رییس جدید سازمان بورس نیز سرانجام
تغییر پیدا کرد و پس از استعفای علی صالحآبادی، با تصویب شورای عالی بورس و
حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی، محمد فطانتفرد بهعنوان رییس سازمان
بورس و اوراق بهادار منصوب شد. شاید بتوان روز مثبت بورس را به پای
خوشامدگویی این بازار به رییس جدید هم نوشت اگرچه اکنون وی با چالشهای
فراوانی برای مدیریت این نهاد مالی روبهروست.
افزایش روند منفی با بازگشایی برخی نمادها
اکنون درحالی روند منفی بورس ادامه دارد که برخی نمادهای بزرگ متوقف هستند.
سه پالایشگاه اصفهان، تبریز و بندرعباس با ارزشی حدود 25هزارمیلیارد تومان
نزدیک به هشت درصد ارزش بورس را دراختیار دارند. گشایش این سه نماد
میتواند در حدود سه هزار واحد شاخص را دچار ریزش کند. همچنین یکسری
نمادهای معدنی مانند ملی مس و پتروشیمی خلیجفارس نیز امکان ریزش تا
1000واحد را فراهم میکنند و مجموع این ریزشها از شاخص تا 65هزار واحد
خواهد کاست. آنطورکه بهنظر میرسد بازگشایی برخی نمادها روند بورس را
منفیتر میکند و این روند تحت تاثیر عوامل دیگر نیز خواهند بود.
دولت نگاهی به بازار سرمایه ندارد
یکی دیگر از موضوعاتی که تاثیر بسزایی در روند بورس دارد وضعیت لایحه بودجه
94 است. حسین صالحی، کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در صورت انجام چند
محاسبه بر بودجه سال 94، میتوان به کسری بودجه حدود 35هزارمیلیارد تومان
رسید با این فروض که:
1- طبق قانون پنجم توسعه سهم صندوق توسعه از درآمد نفتی که در بودجه 20درصد
گرفته شده را 32درصد و نفت 72دلاری را 55 دلار در نظر بگیریم و بهجای
1.3میلیون بشکه فروش نفت و میعانات گازی 1.5میلیون بشکه درنظر بگیریم. در
این صورت 20هزارمیلیارد تومان کسری بهدست میآید.
2- مالیات ارزشافزوده همان هشت درصد وضع شود یعنی 1000میلیارد تومان.
سههزارمیلیارد تومان کسری هم برای مالیات اشخاص حقوقی و کسری مالیات بر
واردات هم هرکدام 1000میلیارد تومان در نظر گرفته شود که دراین صورت مجموعا
پنج هزارمیلیارد تومان کسری برآورد می شود.
3 - کسری بخش فروش اوراق مشارکت و واگذاری شرکتها مجموعا پنج هزارمیلیارد تومان.
4- حدود پنج هزارمیلیارد تومان افزایش هزینههای جاری با رشد 15درصد که فرض
میکنیم سرفصل اعتبارت یارانهیی نیز تغییری نداشته باشد. بهگزارش بورس
پرس، این کارشناس افزود: با فرضیات و برآوردها، انتظار میرود
10هزارمیلیارد تومان کسری از محل 30درصد رشد بنزین و گازوییل جبران شود. در
این صورت میتوان گفت باتوجه به پیشبینی اعتبارات عمرانی سال 93 حدود
30هزار میلیارد تومان، 12هزارمیلیارد تومان نیز بودجه عمرانی کاهش خواهد
یافت. اگر فرض شود پنج درصد دریافتکنندگان یارانه حذف شوند، دوهزارمیلیارد
تومان از این محل و 11هزارمیلیارد تومان مابقی نیز از افزایش دلار به 3500
(در بودجه دلار اتاق مبادلاتی 2850 لحاظ شده) قابل حصول است. لذا میتوان
انتظار داشت که قیمت دلار درسال آینده بین 3700 تا 3800 باشد. بودجه دولت
کاملا انقباضی بوده و پیشبینی کاهش حاشیه سود فعالیت بانکی، افزایش فروش
اوراق مشارکت و کاهش واگذاری سهام نهتنها نشاندهنده بالا باقی ماندن سود
بانکی برای 94 هست بلکه گویای این است که دولت چندان هم نگاهی به بازار
سرمایه ندارد و این بازار در تصمیمات کلان دولت نقش بسزایی ندارد.
66 واحد رشد برای شاخص
اما شاخص بورس که در سه روز گذشته بیش از 1830واحد را از دست داده بود، تا
میانه معاملات دیروز 171واحد رشد کرد اما بهدلیل بازگشایی نماد ملی مس و
اثر منفی 73 و 23واحدی این شرکت و همچنین گلگهر، در پایان معاملات با
66واحد رشد در عدد 69هزارو 608واحدی ایستاد. حجم معاملات هم با دادوستد
145میلیارد تومانی بیش از 645میلیون سهم به ثبت رسید. شاخص 30 شرکت بزرگ یک
واحد، آزاد شناور 153واحد، بازار اول 60واحد، بازار دوم 32واحد رشد کردند،
شاخص صنعت 48واحد با افت مواجه شد. بورس تهران درحالی به روند منفی خود
ادامه میدهد که عدم رخداد مثبت در حوزه سیاسی در کنار تداوم کاهش قیمت نفت
و ابهامات لایحه بودجه 1394 و نیز تغییر رییس سازمان بورس موجب شکلگیری
روند منفی بازار سرمایه شده است. تجربه نشان میدهد بورس تهران در زمان
بررسی لایحه بودجه تا تصویب قانون، همواره نوسانات منفی را شاهد بوده و با
سردرگمی سهامداران مواجه است. این شرایط درحالی فضای تردید و ابهام را در
بورس تهران تشدید کرده است که کارشناسان معتقدند بورس تهران در انتظار محرک
قوی سیاسی و اقتصادی بوده و در صورت کاهش نرخ سود سپرده بانکی، انتشار
اخبار مثبت پیرامون مذاکرات هستهیی کشور و نیز توقف روند نزولی قیمت نفت
مثبت میشود.
بانک و خودرو همچنان مورد توجه
در بازار دیروز و با مثبت شدن نسبی اوضاع بورس گروههای بانکی و خودرویی
بار دیگر مورد توجه اهالی تالار شیشهیی قرار گرفتند زیرا صنعت خودرو و
ساخت قطعات از گروههایی هستند که باتوجه به انعقاد قرارداد با شرکتهای
خارجی میتوانند در مسیر رشد سودآوری حرکت کنند و بانکها نیز در صورت رفع
تحریمها وضعیت مطلوبی پیدا میکنند. بر این اساس در بازار دیروز شرکتهای
بانک ملت، بانک صادرات، سایپا، بانک تجارت، مپنا، ایران خودرو، بانک انصار،
توسعه معادن و فلزات، ایران ترانسفو و غدیر بیشترین تاثیر را در رشد شاخص
گذاشتند و موجب شدند تا دماسنج بازار سرمایه بعد از یک هفته مثبت شود. این
درحالی است که افت قیمت شرکتهای ملی مس، گلگهر، چادرملو، ارتباطات سیار،
تاپیکو، فولاد مبارکه و مخابرات با افت قیمت خود مانع از رشد بیشتر شاخص
بورس شدند.
بر این اساس در بازار دیروز شرکتهای ایران ترانسفو، سایپا و گلوکوزان از
بیشترین تقاضای خرید برخوردار شده و نوسازی و ساختمان تهران، گسترش
سرمایهگذاری ایران خودرو و سرمایهگذاری ساختمان ایران با بیشترین تقاضای
فروش مواجه شدند.
فرابورس
در فرابورس هم شاخص کل با افزایش هفت واحدی به رقم 794واحد رسید که گروه
پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان، پتروشیمی جم، بانک ایرانزمین، بانک
گردشگری و بانک دی بیشترین تاثیر مثبت را داشتند. در این بازار بیش از 113
میلیون برگه سهم به ارزش 34میلیارد و445میلیون تومان دادوستد شد و ارزش
بازار اول و دوم هم به 65هزارمیلیارد تومان رسید. در این بازار نرخ انواع
سررسیدهای اوراق امتیاز تسهیلات خرید مسکن با کاهش متوسط یک درصدی قیمت به
محدوده 84هزارتومان رسید.