ته سیگارهای بورس تهران / توصیه وارن بافت به سهامداران چیست ؟

بازار امروز را که نظاره می کردیم، جمله معروف بزرگترین و دومین سرمایه گذار بورسی دنیا "وارن بافت" برای ما تداعی می شد جمله "سرمایه گذاری در شرکت های ته سیگاری".

با اتمام ساعات معاملات روز شنبه 93.06.15 شاخص بازار اول ( تالار اصلی ) با 241 واحد افت به رقم 52814 واحد رسید. همین وضعیت را در شاخص بازار دوم (تالار فرعی) شاهد هستیم بطوریکه شاخص تالار فرعی در این روز با ثبت 455 واحد کاهش عدد 141897 واحد را تجربه کرد. شاخص کل بورس نیز در روز جاری با 299 واحد افت به رقم 71822 واحد رسید.

همچنین در این روز "وبصادر" با 7 واحد افزایش شاخص، بیشترین تأثیر مثبت را بر جا گذاشت و در مقابل "وغدیر" با 34 واحد کاهش، بیشترین تأثیر منفی را بر روی شاخص داشت.

شاخص فرابورس نیز با 1 واحد افت به رقم 809 واحد رسید.

در این شرایط امروز "ذوب" با 1 واحد رشد شاخص فرابورس بیشترین تأثیر مثبت را برجا گذاشت و در مقابل "زاگرس" با 1 واحد کاهش آن، بیشترین تأثیر منفی را بر این نماگر در پی داشت.

گفتنی است ارزش کل معاملات در بازار بورس به رقم 908 میلیارد ریال و ارزش کل معاملات در بازار فرابورس به رقم 1483 میلیارد ریال رسید.

شاخص کل بورس طی معاملات روز جاری باز هم شگفتی آفرید بطوریکه در اولین روز از معاملات هفته جاری، با افتی بیش از 299 واحدی وارد مدار 71 هزار واحدی شد تا همچنان در روند نزولی و افت واحد شگفتی ساز باشد.

بنابر گزارش بورس نیوز، در معاملات امروز شاهد روند نزولی در اغلب گروه های فعال بورسی بودیم و تنها برخی از شرکت های با سرمایه اندک با تقاضای خرید و یا روند صعودی همراه بودند.

بازار امروز را که نظاره می کردیم، جمله معروف بزرگترین و دومین سرمایه گذار بورسی دنیا "وارن بافت" برای ما تداعی می شد جمله "سرمایه گذاری در شرکت های ته سیگاری". البته ناگفته نماند که این روزها هم بازار سرمایه پر است از شرکت های "ته سیگاری" و هم جلوی درب تالار حافظ پر است از ته سیگارهای سهامداران ناامید و خسته.

وارن بافت به گفته خودش در بازارهای منفی به دنبال شرکت های ته سیگاری می گردد یعنی شرکت هایی که در کف قیمتی خود هستند و از ارزش ذاتی نیز پایین تر آمده اند بافت می گوید در شرکت های به اصطلاح ته سیگاری به دنبال آینده و روندهای دور دست شرکت نباشید اینها شرکت هایی هستند که از ارزش ذاتی خود پایین تر آمده اند البته بافت این گفته را از روی نظریه استاد خود یعنی گراهام بیان کرده است، گراهام معروف ترین فعال بورسی در دهه 60 میلادی بود کسی که به عنوان یکی از امید دهندگان اقتصادی به آمریکاییان در دوران پس از جنگ جهانی دوم از او نام برده می شود.

براین اساس بازار سرمایه حال حاضر کشورمان هم پر شده از شرکت های ته سیگاری، شرکت هایی که یا به کف قیمت خود رسیده اند و یا حتی کف قیمتی را نیز رد کرده اند و هم اکنون پایین تر از ارزش ذاتی معامله می شوند.

بازار این روزها به واقع خواب را از چشمان سرمایه گذارانش ربوده است، سهامداران دیگر تاب نگاه کردن به تابلوی معاملات را ندارند هرچنددر بازار این روزها سهام ارزان به وفور هست اما امید نیست، سفته بازان هم که شده اند بلای جان سهامدار خرد و ناآگاه.

سهام شرکتهای کوچک بی سر و صدا خریداری می شوند و با پول قابل توجه سفته باز رشد قیمتی اندک را تجربه می کنند و آنجاییکه آخر خط رشد و بازدهی آنهاست با کلی تبلیغات و بزرگنمایی به دست همین سهامداران خرد از همه جابی خبر سپرده می شوند تا این سهم ها اصلاح قیمت نزولی خود را با پول این افراد تجربه کنند.

راستی اگر وارن بافت یکی از سرمایه گذاران فعلی بازار سرمایه ما بود در این شرایط چه تصمیمی می گرفت؟ استاد وارن بافت یعنی گراهام می گوید "هیچکس از آینده بازار مطلع نیست. پس ما به دنبال پیش بینی آینده نیستیم ما براساس رفتار کنونی بازار عمل می کنیم." براستی اگر بخواهیم از تجربیات و گفته های بزرگان و ثروتمندان بازارهای سرمایه دنیا سرمشق بگیریم باید در شرایط کنونی بورس چه تصمیمی بگیریم؟ اصلاً در بورس ایران می توان گفته های سرمایه گذاران بزرگ و به نام دنیا را سرلوحه سرمایه گذاری های خود قرار داد؟

شاخص بورس گویای واقعیت های اقتصادی موجود باشد/ عدم کارایی برخی شرکتهای بورس

افت های پی در پی قیمت سهام در بازار سرمایه منجر به سلب اعتماد و عدم انگیزه جهت سرمایه گذاری در این بازار گشته است. این در حالی است که با توجه به وضعیت رکودی حاکم در فضای کل اقتصاد، به کمک بازار سرمایه می توانستیم شاهد رونق اقتصادی در فضای کشور نیز باشیم.

در حالی شاخص کل بورس از 89355 واحد در تاریخ 16 دی ماه سال گذشته به 71822 واحد در 15 شهریور ماه سال جاری رسیده که این نماگر بورس طی 8 ماه گذشته، با 19.62 درصد بازدهی منفی مواجه بوده است.

شایان ذکر است که افت های پی در پی قیمت سهام در بازار سرمایه منجر به سلب اعتماد و عدم انگیزه جهت سرمایه گذاری در این بازار گشته است. این در حالی است که با توجه به وضعیت رکودی حاکم در فضای کل اقتصاد، به کمک بازار سرمایه می توانستیم شاهد رونق اقتصادی در فضای کشور نیز باشیم چراکه توسعه بنگاه های اقتصادی در گرو اجرای طرح های توسعه بنگاه ها و توسعه توسط بازار سرمایه می باشد.

در همین راستا، دهکردی، نماینده کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز اظهار داشت: نکته حائز اهمیت در بازار سرمایه این است که متأسفانه در مورد برخی سهام، شاهد حباب قیمتی هستیم اما در برخی گروه ها از جمله پتروشیمی، فولاد و حامل های انرژی قیمت سهام به واقعیت نزدیک تر بوده و مکانیزم عرضه و تقاضا در مورد آنها قابل قبول تر است.

شاخص بورس گویای واقعیت های اقتصادی موجود  باشد

دهکردی تصریح کرد: شاخص های بورس باید مطابق واقعیت های اقتصادی باشد لذا به دلیل عدم انطباق شاخص های بورس با واقعیت های موجود اقتصادی و وجود حباب در برخی سهام، ریزش و افت قیمت سهام امری طبیعی به نظر می رسد.

وی افزود: چنانچه شاخص بورس گویای واقعیت های اقتصادی موجود باشد سهامداران نیز بر مبنای  واقعیت ها تصمیم می گیرند و دچار ضرر نمی شوند.

 این در حالی است که در بررسی بازار سهام، مسایل کلی عنوان می شود و واقعیت های اصلی منعکس نمی گردد بطور کلی در این خصوص، وزارت اقتصاد و دارایی بایستی ضمن واقعی نشان دادن شاخص های بورس، نظارت کامل و جامعی بر روند بازار سرمایه نیز داشته باشد بطوریکه باید وضعیت بورس را منطبق با واقعیت ها و به دور از انعکاس کلیات، جزییات بازار را نیز به مردم اطلاع رسانی کند بطوریکه تصمیم گیری سهامداران بتواند براساس واقعیت ها باشد و بدین گونه با ضرر مواجه نشوند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه عنوان کرد: بطور کلی چنانچه وزارت اقتصاد و دارایی اطلاع رسانی به موقعی در خصوص وضعیت بازار انجام ندهد و همچنین شفاف سازی و نظارت کافی در این باره را نکند، آسیب های فراوانی به سهامداران می رسد لذا این مشکل باید حل گردد.

 کاهش نرخ سود بانکی کاهش و رونق بازار سرمایه

همچنین با توجه به در دستورکار قرار گرفتن کاهش نرخ سود بانکی در شورای پول و اعتبار، چنانچه نرخ سود بانکی کاهش یابد شاهد رونق بازار سرمایه خواهیم بود بطوریکه این قضیه در جهت حمایت از بازار سرمایه می تواند مؤثر واقع گردد. این در حالی است که سود بانکی نیز باید منطبق با وضعیت تورمی و واقعیت های اقتصادی موجود باشد.

عدم کارایی شرکت ها

وی در خاتمه افزود: از طرف دیگر بازار سرمایه هم اکنون شاهد عرضه سهام شرکت های متعددی می باشد که این قضیه به وجود معضل در بازار سرمایه تبدیل شده است. چراکه تمامی کالاها به دلیل عدم توان رقابتی در داخل کشور و حتی با بازار جهانی نباید در بورس عرضه گردند این در حالی است که متأسفانه در حال حاضر برخی کالاها وارد بورس شده اند که قیمت تمام شده محصولات آنها در داخل کشور به مراتب بیشتر از خارج می باشد به عبارت دیگر برخی کالاهای موجود در بورس قدرت رقابت در داخل و خارج از کشور را ندارند در نتیجه این شرکت ها باید از بورس خارج گردند و تنها سهامی در بورس معامله گردند که رابطه عرضه و تقاضای مناسب را دارا و از توان رقابتی کافی برخوردار باشند.

لذا می توان اظهار کرد که افت قیمت سهام علاوه بر عدم تطابق شاخص های بورس با واقعیت های موجود اقتصادی، به دلیل عدم کارایی برخی شرکت های موجود در بورس که باید از بازار سرمایه خارج گردند.

حقوقی های بورس زیر ذره بین

بیش از چهار میلیون سهم "وبانک" به سبد بورسی شرکت سرمایه گذاری توسعه ملی رفت تا سهم این سهامدار عمده در نماد مذکور به بیش از سه درصد افزایش یابد.

بازار سرمایه در حالی همچنان در مسیر نزولی حرکت می کند و فعالان در بورس هر روز شاهد کاهش سرمایه خود هستند که در این بین چشم امید بسیاری از سهامداران به عملکرد حقوقی ها و حمایت آنها دوخته شده است. سهامداران عمده ای که برخی از آنها روز معاملاتی هفته گذشته چندان به تعهدات خود عمل نکرده اند.

براساس گزارش بورس نیوز، بانک تجارت چهارصد هزار سهم شرکت سرمایه گذاری ملی ایران را در حالی طی چهارشنبه هفته گذشته خریداری کرد که این سهامدار عمده "ونیکی" طی روزهای قبل از آن هیچگونه معامله دیگری اعم از خرید یا فروش روی این سهم انجام نداده است.

شرکت سرمایه گذاری اعتضاد غدیر بیش از یک میلیون و 500 هزار سهم شرکت آ. س. پ را طی هفته گذشته به پرتفوی بورسی خود افزود و بدین ترتیب درصد مالکیت آن به نزدیک دو درصد رسید.

علاوه بر این، بیش از چهار میلیون سهم "وبانک" به سبد بورسی شرکت سرمایه گذاری توسعه ملی رفت تا سهم این سهامدار عمده در نماد مذکور به بیش از سه درصد افزایش یابد.

براساس این گزارش، شرکت سرمایه گذاری سمند هفته گذشته به کمک زیرمجموعه های خود همچون "ختوقا"، "خودرو"، "خاور" و "سخزر" آمد و حدود دو میلیون سهم "خودرو"، بیش از چهار میلیون سهم "خاور"، بیش از 100 هزار سهم "ختوقا" و در نهایت پنجاه هزار سهم "سخزر" را خرید.

شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی نیروهای مسلح نیز به عنوان مطرح ترین سهامدار حقوقی بازرا سرمایه تنها یک میلیون سهم شرکت گروه بهمن را طی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته خرید. این در حالی است که طی روزهای قبل از آن هیچگونه معامله دیگری از سوی این سهامدار در نماد "خبهمن" مشاهده نمی شود.

صندوق تأمین آتیه کارکنان بانک ملت حدود 9 میلیون سهم بانک ملت را به سبد سرمایه گذاری های خود افزود و از زیرمجموعه خود طی چهار روز معاملاتی هفته گذشته حمایت کرد.

در نماد "ارفع" نیز، شرکت صنعتی معدنی چادرملو خریدار کمتر از یک میلیون سهم آن بود و شرکت پیشگامان عمران و توسعه شهری استان کرمان دو میلیون و 400 هزار سهم شرکت سخت آژند را طی چهارشنبه هفته گذشته خریداری کرد.

همچنین شرکت سرمایه گذاری و توسعه گل گهر بیش از یک میلیون سهم "وبیمه" و بیش از سه میلیون سهم "ونفت" را به پرتفوی بورسی خود افزود.

علاوه بر این، بیش از پنج میلیون سهم بانک گردشگری به سبد سرمایه گذاری های شرکت توسعه امید بانک گردشگری رفت.

این در حالی است که عده ای از حقوقی های بازار در نقش فروشنده ظاهر شدند و اقدام به فروش سهام تحت تملک خود کردند.

مؤسسه صندوق بازنشستگی، وظیفه از کارافتادگی بیش از چهار میلیون سهم بانک پاسارگاد، بیش از پنج میلیون سهم "فولاد" و 100 هزار سهم "شبهرن" را طی هفته گذشته عرضه کرد.

همچنین شرکت سمیع فارس فروشنده 400 هزار سهم "ثفارس" بود و بیش از دو میلیون سهم "کفپارس" از تملک شرکت فرآورده های نسوز آذر خارج شد.

شرکت سرمایه گذاری صبا تأمین نیز بیش از 14 میلیون سهم شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی را خرید.

علاوه بر این، این سهامدار عمده خریدار بیش از 100 هزار سهم "تیپیکو" بود و در مقابل حدود پنج میلیون سهم آن را به فروش رساند.

شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی نیز بیش از 300 هزار سهم "وتوسم" را به پرتفوی بورسی خود افزود و در مقابل کمتر از 300 هزار سهم "پکرمان" از تملک آن خارج شد.

اما در نماد "سمگا" نیز شرکت سکانداران تجارت پرشیا خریدار 9 میلیون سهم آن بود و در مقابل شرکت سرمایه گذاری هزاره سوم پنج میلیون و 700 هزار سهم آن را عرضه کرد. "سمگا" طی پنج روز معاملاتی هفته گذشته بازدهی مثبت بیش از 22 درصدی را به سهامدارانش اعطا کرده است.

در پایان این گزارش می افزاید، بیش از چهار میلیون سهم بانک ملت به سبد سرمایه گذاری های شرکت گروه مالی ملت رفت و در مقابل حدود 19 میلیون سهم "وبملت" از تملک آن خارج شد.

سه سناریوی تورمی امسال

گروه بازار پول- میلاد محمدی: بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد نرخ 20 درصدی اعلام شده از سوی دولت به‌عنوان هدف تورمی جدید سال 1393، در مهرماه محقق خواهد شد. پیش از این دولت نرخ 25 درصدی را برای تورم هدف سال‌جاری اعلام کرده بود، اما همان‌طور که «دنیای اقتصاد» در گزارشی در فروردین‌ماه پیش‌بینی کرده بود، نرخ هدف 25 درصدی در مردادماه محقق شد و دولت اقدام به هدفگذاری جدید 20 درصدی برای تورم سال‌جاری کرد. با این حال، بررسی‌ها با استفاده از اطلاعات در دسترس، بیانگر این است که حتی در صورت وقوع برخی از شوک‌های قیمتی در شهریورماه و مهرماه (تا 7 درصد تورم 2 ماهه) نیز نرخ تورم مهرماه بیشتر از 20 درصد نخواهد بود. همچنین، «دنیای اقتصاد» به ترسیم سه سناریو (نسبتا خوش‌بینانه، محتمل و نسبتا بدبینانه) برای مسیر پیش روی تورم تا پایان سال پرداخته است که این سناریوها نشان می‌دهد نرخ تورم در پایان سال‌جاری (در‌صورتی‌که اتفاق غیرمترقبه بزرگی تا پایان سال رخ ندهد)، بین 2/15 درصد و 3/16 درصد قرار خواهد گرفت که بر اساس آن، می‌توان از تحقق تورم 16 درصدی تا پایان سال‌جاری خبر داد .

 ورود تورم به زیر 25 درصد

بر اساس گزارش‌هایی که به تازگی از سوی بانک مرکزی درخصوص آخرین تحولات تورم در کشور صورت گرفته، مقدار این شاخص (تورم میانگین یا متوسط یا 12 ماهه) در مردادماه به سطح 2/23 درصد رسیده است. این موضوع به این معنا است که برای نخستین بار از زمستان سال1391 به بعد، نرخ تورم «میانگین» به کمتر از 25 درصد فرو کاسته شده است. همچنین نرخ تورم «نقطه‌به‌نقطه» نیز در این ماه حدود 7/14 درصد بوده است که تقریبا معادل با مقدار این شاخص در خردادماه و تیرماه بوده است. در نهایت، تورم ماهانه نیز در مردادماه به میزان 3/1 درصد گزارش شده است که نشان می‌دهد پس از اینکه در خردادماه و تیرماه، رشد ماهانه قیمت‌ها (در نتیجه اصلاح قیمت‌های انرژی در بهار سال‌جاری) افزایش پیدا کرد، از رشد ماهانه قیمت‌ها (تورم ماهانه) در مردادماه کاسته شده و این شاخص، به میانگین خود در ماه‌های قبلی نزدیک شده است. رسیدن نرخ تورم (متوسط) به سطح حدودا 23 درصدی به معنای رسیدن نرخ تورم به زیر سطح 25 درصد است. سطحی که در سال گذشته و در شرایط تورم بالای 40 درصدی نیمه نخست سال، از سوی تیم اقتصادی دولت جدید به‌عنوان «هدف» یا «سقف» تورم در سال 1393 اعلام شده بود. در آن مقطع، این وعده داده شد که تا پایان سال نخست فعالیت دولت، نرخ تورم به کمتر از سطح 35 درصد می‌رسد و در پایان سال دوم نیز، تورم کمتر از 25 درصد خواهد بود. با رسیدن نرخ تورم به سطح 7/34 درصد در اسفندماه سال گذشته، هدف تورمی دولت نیز تحقق پیدا کرد؛ اما در سال‌جاری از همان ابتدای سال بررسی‌ها حکایت از آن داشت که زودتر از موعد مقرر، اقتصاد ایران مجددا شاهد تورم 25 درصدی خواهد بود. به‌طوری‌که «دنیای اقتصاد» نیز در گزارشی در فروردین سال‌جاری، با استفاده از روندهای قیمتی پیش‌بینی کرده بود که «در‌صورتی‌که اقتصاد کشور با رخداد غیرمنتظره‌ای مواجه نشود، نرخ تورم تا پایان مردادماه به کمتر از 25 درصد خواهد رسید .»

با این حال، به نظر می‌رسید دولت این نرخ را با رویکردی محتاطانه اعلام کرده تا در صورت وقوع برخی رخدادهای پیش‌بینی نشده نیز بتواند به وعده داده شده از سوی خود عمل کند. برخی از کارشناسان می‌گفتند این رویکرد محتاطانه، عمدتا تحت تاثیر فضای شدیدتر نااطمینانی‌ها در سال گذشته اتخاذ شده است، اما در سال‌جاری و با شفاف شدن فضای اقتصادی کشور، این نااطمینانی‌ها به مرور کمتر شد، به‌طوری‌که در روزهای اخیر، مسوولان دولت و بانک مرکزی سطح جدید تورم هدف سال‌جاری را «نرخ 20 درصد» تعیین کرده و اعلام کردند که با توجه به سناریوهای موجود، نرخ تورم تا پایان سال به کمتر از 20 درصد خواهد رسید .

 تورم پایان سال: کمتر از سطح هدف

مطابق بررسی‌ها، در‌صورتی‌که متوسط نرخ تورم ماهانه در هفت ماه پایانی سال (شهریور تا اسفند) حدود 8/2 درصد باشد، نرخ تورم در پایان سال معادل 20 درصد خواهد بود. به همین ترتیب، نرخ‌های کمتر تورم ماهانه در ماه‌های پیش رو، به نرخ کمتری برای تورم پایان سال منجر خواهد شد و سطوح بالاتر تورم ماهانه نیز، منجر به این می‌شود که هدف تورمی سال‌جاری تحقق پیدا نکند .

اما نگاهی به مقادیر «تورم ماهانه» در ماه‌های گذشته نشان می‌دهد فرض چنین سطحی برای تورم ماهانه (متوسط تورم ماهانه به اندازه 8/2 درصد)، چندان منطقی نیست و انتظار می‌رود نرخ تورم ماهانه در ماه‌های پیش رو، به میزان قابل توجهی کمتر از این مقدار باشد. هر قدر این فاصله بیشتر باشد، تورم پایان سال نیز تفاوت بیشتری با نرخ 20 درصدی خواهد داشت. بر این اساس، می‌توان با استفاده از روندهای گذشته، به ترسیم چند سناریوی محتمل و مرزی برای «میانگین تورم ماهانه» در 7 ماه پیش رو پرداخت و نرخ تورم پایان سال را در هر یک از این سناریوها بررسی کرد .

 تورم 16 درصدی در پایان سال

روند تورم ماهانه از تیرماه سال گذشته دچار کاهش محسوسی شد و متوسط این شاخص از تیرماه سال گذشته تا پایان مردادماه امسال، نزدیک به 2/1 درصد بوده است؛ اما در چند ماه گذشته نرخ رشد ماهانه قیمت‌ها قدری از روند قبلی بالاتر بود. به همین دلیل، در بین سناریوهای موجود می‌توان سناریوی اول را «میانگین تورم 2/1 درصدی تا پایان سال» فرض کرد که البته با توجه به مقادیر تورم ماهانه در ماه‌های گذشته، یک «سناریوی نسبتا خوش‌بینانه» خواهد بود. به همین دلیل، می‌توان تورم محاسبه شده با فرض این سناریو را به‌عنوان «کف نرخ تورم پایان سال» در نظر گرفت. بر این اساس، در‌صورتی‌که میانگین تورم ماهانه در 7 ماه پایانی سال (از شهریور تا اسفند) نیز مشابه روند 14 ماه اخیر (از تیرماه سال گذشته تا مردادماه امسال) باشد که به معنای متوسط تورم ماهانه 2/1 درصدی در ماه‌های انتهایی سال است، بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم در پایان امسال به سطح 2/15 درصدی خواهد رسید که با توجه به فروض گفته شده، می‌توان این نرخ را «آستانه پایین یا کف نرخ تورم قابل انتظار برای سال 1393» دانست. اما همان‌طور که گفته شد، به دلیل افزایش سطح تورم ماهانه در ماه‌های اخیر، فرض میانگین تورم ماهانه 2/1 درصدی تا پایان سال نسبتا خوش‌بینانه به نظر می‌رسد. بررسی آمارهای منتشر شده در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد از اسفندماه سال گذشته تا پایان مردادماه سال‌جاری، میانگین نرخ تورم ماهانه معادل با 3/1 درصد بوده است. بنابراین سناریوی دوم را می‌توان تداوم روند متوسط رشد قیمت‌ها در 6 ماه گذشته (از اسفندماه تا مردادماه) فرض کرد. به‌عبارت دیگر، فرض سناریوی دوم این است که رشد متوسط قیمت‌ها در 6 ماه گذشته، در 7 ماه پایانی سال نیز تکرار شود .

در این صورت، متوسط نرخ تورم ماهانه از مردادماه تا اسفندماه معادل 3/1 درصد خواهد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در‌صورتی‌که روند قیمت‌ها در ماه‌های اخیر در ماه‌های پیش رو نیز تکرار شود، در پایان سال اقتصاد کشور شاهد نرخ تورم 6/15 درصدی خواهد بود. این نرخ را می‌توان «آستانه محتمل نرخ تورم قابل انتظار برای سال 1393» نامید .

در نهایت، سناریوی سوم را می‌توان به شکل افزایش میانگین رشد قیمت‌ها در ماه‌های پیش رو در نظر گرفت و فرض کرد که متوسط نرخ تورم ماهانه، هم از مقدار خود در 14 ماه گذشته و هم از مقدار 6 ماه اخیر بیشتر باشد. سطح بالایی که می‌توان برای مسیر پیش روی تورم ماهانه فرض کرد، به این شکل است که متوسط نرخ تورم ماهانه از شهریور ماه تا دی‌ماه به میزان 5/1درصد باشد. همچنین از آنجا که در برخی سال‌های گذشته، نرخ تورم ماهانه در دو ماه پایانی سال با افزایش‌های نسبی مواجه می‌شده ‌است، در این سناریوی «نسبتا بدبینانه» نیز می‌توان فرض کرد که متوسط 5/1 درصدی نرخ تورم ماهانه، تا دی‌ماه پابرجا باشد و در بهمن و اسفند، متوسط نرخ تورم ماهانه به 0/2درصد افزایش پیدا کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در صورت تحقق این فروض، نرخ تورم متوسط در پایان سال به میزان 3/16 درصد خواهد بود که می‌توان این نرخ را به‌عنوان «آستانه بالا یا سقف تورم قابل انتظار برای پایان سال 1393» تلقی کرد .

بنابراین با توجه به سناریوهای گفته‌شده می‌توان گفت در‌صورتی‌که رخداد غیرمنتظره‌ای در ماه‌های پیش رو اتفاق نیفتد، نرخ تورم پایان سال با احتمال بسیار زیادی بین سطح 2/15 درصدی (سناریوی نسبتا خوش‌بینانه) و سطح 3/16 درصدی (سناریوی نسبتا بدبینانه) قرار خواهد گرفت و بنابراین، رسیدن نرخ تورم به 16 درصد تا پایان سال‌جاری، کاملا محتمل خواهد بود؛ به‌طوری‌که در سناریوهای اول و دوم، نرخ تورم در دو ماه پایانی سال بین 15 و 16 درصد قرار خواهد گرفت و در صورت تحقق سناریوی نسبتا بدبینانه نیز، نرخ تورم در پایان سال در نزدیکی 16 درصد (کمی بالاتر از 16 درصد) خواهد بود .

  عوامل موثر بر تورم ماه‌های پیش رو

در توضیح سناریوهای مطرح شده، توجه به این نکته لازم است که افزایش تورم در 6 ماه اخیر نیز تحت تاثیر یک عامل نسبتا بیرونی؛ یعنی «اصلاح قیمت‌ حامل‌های انرژی در بهار» رخ داد که موجب شد تورم ماهانه در خردادماه حدود 7/1 درصد شده و تورم ماهانه تیرماه نیز حدود 4/1 درصد باشد. در حالی که این نرخ در اردیبهشت‌ماه به میزان 2/1 درصد، در فروردین‌ماه به میزان 0/1 درصد و در اسفندماه سال قبل به میزان 2/1 درصد گزارش شد. به‌عبارت دیگر، اصلاح قیمت‌های انرژی موجب شد تورم ماهانه تا حدودی از روند قبلی خود فاصله بگیرد و بالاتر برود، هر چند در مرداد ماه مجددا این نرخ به 3/1 درصد کاسته شده است. به همین دلیل، حتی در‌صورتی‌که فرض شود تورم ماهانه در ماه‌های پیش رو، از متوسط این شاخص در 6 ماه اخیر نیز بالاتر باشد، با توجه به موضوع گفته شده؛ یعنی «اجرای طرح اصلاح قیمت‌های انرژی در بهار سال‌جاری و تخلیه تبعات تورمی آن تا پایان تیرماه» می‌توان انتظار داشت که نرخ‌های تورم ماهانه در ماه‌های آینده، تفاوت معناداری با روند طی شده در ماه‌های اخیر نداشته باشد و حتی احتمال اینکه از سطوح اخیر کمتر باشد نیز کاملا وجود دارد. به نظر می‌رسد مهم‌ترین عامل موثر در تورم ماه‌های آینده، «نرخ ارز» باشد که برخی از کارشناسان معتقدند با توجه به ثبات این شاخص در یک سال گذشته و رخدادهای اخیر در عوامل موثر بر بازار ارز، احتمال افزایش قیمت در ماه‌های پیش رو وجود داشته باشد. در این صورت، پیش‌بینی می‌شود متوسط تورم ماهانه تا پایان سال، نزدیک به مقادیر در نظر گرفته شده در سناریوی سوم باشد .

 تورم 20 درصدی در مهرماه

با توجه به روندهای قیمتی ماه‌های گذشته و همچنین سناریوهای قابل فرض در ماه‌های پیش رو، می‌توان زمان تحقق تورم 20 درصدی وعده داده شده را نیز پیش‌بینی کرد. بر این اساس، بررسی‌های «دنیای اقتصاد» بیانگر این است که تا مهرماه سال‌جاری، با احتمال بسیار زیادی نرخ تورم به کمتر از 20 درصد برسد. این بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم در شهریورماه بین 21تا 22 درصد خواهد بود و تورم مهرماه نیز، بین سطوح 19 و 20 درصد قرار داشته باشد که به این معنا است که تورم مهرماه، کمتر از 20 درصد خواهد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد حتی در‌صورتی‌که اقتصاد ایران در شهریور و مهرماه، تلاطم‌های قیمتی (از ناحیه نوسان نرخ ارز) را تجربه کند و سطح قیمت‌های داخلی تا 7 درصد نیز بالا رود، نرخ تورم مهرماه به میزان اندکی کمتر از 20 درصد خواهد بود که به این معنا است که حتی برخی از «اتفاقات غیرمترقبه» نیز نمی‌تواند موجب شود تورم مهرماه بالای سطح 20 درصد قرار بگیرد. این موضوع به این معنا است که دومین هدف در نظر گرفته شده از سوی دولت برای نرخ تورم سال 1393 نیز، پیش از موعد مقرر و در میانه‌های سال محقق خواهد شد که به معنای موفقیت بیشتر از انتظار دولت در روند کاهشی تورم خواهد بود. همچنین، پیش‌بینی می‌شود نرخ تورم «نقطه‌به‌نقطه» نیز در شهریورماه با کاهشی جزئی مواجه شده و به سطح 14 درصد نزدیک‌تر شود، اما از مهرماه این شاخص مجددا اندکی افزایش را تجربه کند.

منبع پرشین تحلیل

روحانی: از رکود عبور کردیم

گروه خبر: رئیس‌جمهور رسما اعلام کرد که اقتصاد ایران از رکود خارج شده است .

یک هفته پس از آنکه معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد اعلام کرد اقتصاد ایران در سه ماه نخست امسال رشدی معادل مثبت نیم درصد را داشته، حسن روحانی نیز روز گذشته در جمع مردم مشهد و زائران حرم رضوی خروج از رکود را به طور رسمی اعلام کرد. آنگونه که «ایرنا» خبر داده رئیس‌جمهور گفت: «برادران عزیز، خواهران گرامی، ما امروز در مسیر توسعه ایران عزیز و قدرتمند هستیم، ما امروز یکی بعد از دیگری بر مشکلات اقتصادی فائق آمده‌ایم. ما توانسته‌ایم فقط تورم را مهار کنیم و پارسال به شما قول دادیم پایان امسال؛ یعنی سال 93 تورم به 25 درصد برسد که امروز می‌توانیم با قدرت به شما بشارت بدهیم که پایان امسال ان‌شاءالله رشد تورم به مراتب از 20 درصد هم پایین‌تر خواهد بود .»

او افزود: «ما به شما قول داده بودیم که بر رکود غالب خواهیم شد، ما طرح لازم برای عبور از رکود را آماده کرده‌ایم؛ بخشی از آن را که نیاز به قانون داشت تقدیم مجلس شورای اسلامی کرده‌ایم، اما امروز در کنار حرم علی‌ابن موسی‌الرضا(ع) به ملت ایران اعلام می‌کنم ما خوشبختانه از رکود عبور کردیم .»

رئیس قوه‌مجریه اضافه کرد: «محاسبات سه ماه اول سال 93 به ما اعلام می‌کند دولت (اقتصاد) از رکود عبور کرده است و امروز روزی است که باید دست به دست دهیم برای رونق و برای اینکه رشد را در این کشور نمایان کنیم؛ ما در زمینه انرژی، در زمینه نفت و گاز، امسال شاهد تحول چشمگیر خواهیم بود. شما تا پایان سال آمار و ارقام را خواهید دید. ما در نفت احتمالا رشد حدود هشت درصد را تا پایان سال خواهیم داشت که این افتخاری بزرگ برای ملت بزرگ ایران است.» رئیس‌جمهور در حالی از رونق در اقتصاد ایران سخن گفته که چندی پیش رئیس‌کل بانک مرکزی در دیدار با فعالان اقتصادی کشور پیش‌بینی کرده بود در آبان ماه امسال از رکود خارج خواهیم شد. رشد اقتصادی مثبت نیم درصدی در حالی محقق شده که اقتصاد ایران بنا بر آمارهای مرکز آمار در پایان سال گذشته رشدی معادل منفی 2/2 درصد را تجربه کرد. اقتصاد ایران از فصل زمستان سال 90 وارد رکود شد و حال پس از گذشت 9 فصل (27 ماه) با نیم درصد رشد مثبت در پایان خردادماه امسال از رکود خارج شده است. خروج غیر تورمی از رکود یکی از برنامه‌های اساسی دولت برای ترمیم اقتصاد ایران است که از سوی تیم اقتصادی آن تدوین شده است. روحانی هفته گذشته در نشست خبری خود با اشاره به اینکه برخی وزرا معتقدند از رکود رد شده‌ایم و الان رکودی نیست، گفت: «من با احتیاط حرف می‌زنم و می‌گویم در حال عبور هستیم، اگر در حال عبور باشیم وضع اشتغال هم به‌تدریج بهتر می‌شود.»

منبع پرشین تحلیل